Passie kan sommige vormen van depressie voorkomen
(Albert Sonnevelt) Een belangrijke reden dat mensen zich niet happy voelen, is dat ze niet hun passie leven. Hun energie lekt weg naar dingen waar ze niet gelukkig van worden. Passie is een innerlijke drijfveer. Passie geeft richting, zin en betekenis aan je leven. Als je dingen doet waar je hart sneller van gaat kloppen, geeft dat je energie en voldoening. Passie is de grootste pijler van je vitaliteit en veerkracht en een probaat middel om depressie te voorkomen. Zonder passie verliest het leven zijn glans en slaat de verveling toe.
Is dit alles?
Je hebt het allemaal voor elkaar: huisje-boompje-beestje. Maar steeds vaker bekruipt je de sombere gedachte: is dit alles? Er mist iets. Maar wat? Als dat gevoel van verveling en onvrede blijft knagen, wordt het tijd om in actie te komen. Van berusten in de situatie ga je je niet beter voelen. Integendeel. Je somberheid kan toenemen en algehele malaise ligt op de loer. Het punt waarop niets je nog werkelijk boeit. Met andere woorden: depressie. De symptomen waar dat mee gepaard gaat, zijn niet misselijk: nergens meer zin in, nergens meer van genieten, slaapproblemen, onrust, energiegebrek, concentratieverlies en lichamelijke klachten. Die weg wil je niet gaan. Toch slikken in Nederland ruim 1.100.000 mensen antidepressiva. Vaak worstelen ze met de zin en betekenis van het leven. Ze missen passie.
Ik weet niet wat mijn passie is
Sommige mensen zijn wanhopig op zoek naar hun passie. Dat éne ding waar zij gelukkig van zullen worden. Ze proberen op allerlei manieren uit te vogelen wat de beste keuze is en veranderen steeds weer van gedachten. Pakken de ene na de andere hobby op, lezen boek na boek etc. Ze genieten er een tijdje van, maar verliezen dan hun belangstelling of geven op omdat het te veel inspanning kost. Ze zijn constant op zoek, zonder ‘het’ te kunnen vinden. Zo ga je je passie niet ontdekken. Om een aantal redenen:
– Passie is geen ding, maar een gevoel
– Passie komt voort uit hartstocht of pijn. Het is niet hetzelfde als genieten
– Als je blijft zoeken, doe je niks
– Je passie volgen kost pijn en moeite
Passie is een gevoel
We verwarren passie vaak met interesses of dromen. Die dingen hebben er wel mee te maken, maar het gaat om het gevoel dat ze je geven. Je passie ontdekken heeft alles te maken met ‘waarom’ en ‘waartoe’ je dingen doet. Wat drijft jou? Waar kom jij je bed voor uit? Wat raakt jou? En vooral: waarom? Welke belangrijke waarden worden dan vervuld? Wat in die droom of interesse geeft jou dat blije gevoel van voldoening? Is dat vrijheid, uitdaging, een bijdrage leveren, verbinding met mensen, de natuur of iets anders? Als je dat weet, kun je manieren zoeken om die waarden meer te leven. Simpel gezegd: door meer dingen te doen die in lijn zijn met je kernwaarden en nee te zeggen tegen dingen die er haaks op staan. Je passie helder hebben, geeft je richting en houvast bij het maken van keuzes. Dan weet je waarom je bepaalde dingen wel of niet doet. Als bijvoorbeeld familie heel belangrijk voor je is, kun je makkelijker nee zeggen tegen een misschien geweldige promotie, maar wel eentje die inhoudt dat je heel vaak van huis bent. Dat gaat wringen. Geef je waarden prioriteit en je zit goed. Omdat je dan trouw blijft aan jezelf. Wat zou jij nu al in je leven kunnen veranderen om meer in lijn met je waarden en passie te leven? Wat kun je minder doen? Wat meer?
Passie komt voort uit hartstocht of pijn
Je kunt op het spoor van je passie komen vanuit hartstocht of pijn. Kijk bijvoorbeeld naar dingen waar je als kind helemaal in opging, mensen die jou inspireren, je bucketlist of piekmomenten in je leven. Welke gemeenschappelijke waarden herken je daarin?
Pijn en tranen onthullen ook veel over je passie. Waar krijg jij tranen van in je ogen? Wat raakt je zo (in de wereld of dichtbij huis) dat je daar graag een positieve bijdrage aan zou willen leveren? Waarvoor ben je bereid om hard te werken, af te zien en teleurstelling te accepteren? Dan zit je heel dicht bij je passie.
Passie is iets anders dan genieten
Je kunt genieten van een maaltijd, geld of een film, maar dat genot verdwijnt daarna snel. Bij een teveel wordt het zelfs gewoon en gaat het vervelen. Zelfs rijkdom. En dan moet je weer op zoek naar iets nieuws om van te genieten, totdat je ook daar interesse in verliest. Mensen die alleen ‘genot’ nastreven, blijken zelfs vatbaarder voor depressie. Blijf vooral dingen doen waar je van geniet, maar verwar het niet met passie. Passie komt van binnenuit en laat het vuurtje dat in jou smeult, oplaaien. Niet tijdelijk, maar voor altijd.
Als je blijft zoeken, doe je niks
Als je steeds van gedachten verandert uit angst een verkeerde keuze te maken, weet je zeker dat er niks verandert. Je passie volgen zit niet in het eindeloos uitvogelen wat het beste is voor jou. Dan blijft het een mentale exercitie en ga je niet doen. Garanties dat je de juiste keuze maakt, krijg je niet. Maar als je geen stappen zet, geen risico neemt, kom je niet vooruit. Er is niet één manier om je passie te leven. Begin ergens en ga doen! Probeer dingen uit, sla nieuwe wegen in en zoek de grens van je comfortzone op. Werk in kleine stappen toe naar een meer ‘waardenvol’ leven waarin je trouw blijft aan jezelf. Je zult merken dat je daarmee een vliegwieleffect creëert. Kleine veranderingen hebben soms grote gevolgen. Zie het volgen van je passie als een avontuur waarin je telkens nieuwe dingen over jezelf ontdekt. Het hoeft niet in één keer goed. Gaandeweg kun je altijd je koers bijstellen.
Ja maar …
Anders doen, betekent dat dat je uit je comfortzone moet stappen. Maar het roer hoeft niet meteen 180 graden om. Beter van niet zelfs. Is de verandering te groot, dan komt de waakhond in je hersenen die alles liever bij het oude houdt, meteen als een pitbull naar voren: ‘Wat doe je nou? Ho ho. Doe nou maar gewoon wat je altijd doet. Terug naar je comfortzone, jij!’ Allerlei negatieve gedachten schieten dan door je hoofd: ‘gaat toch niet lukken’, ‘heeft geen zin’, ‘anderen zijn daar beter in’, ‘dan verlies ik de controle’, ‘dat kan ik me niet veroorloven’ of ‘maar, wat als …’. Het zijn allemaal ja-maars van die waakhond om te voorkomen dat jij uit je comfortzone stapt. Zulke gedachten zijn kleine monstertjes die je passie ondermijnen.
Als je andere wegen inslaat, stuit je onherroepelijk op enige weerstand. Vandaar die kleine veranderstapjes; uitdagend genoeg om vooruit te komen, klein genoeg om die waakhond niet te alarmeren. Maar je moet risico’s durven nemen, oude patronen durven doorbreken. Want pas als je de gebaande paden verlaat en nieuwe wegen inslaat, ontdek je gebieden in jezelf die weer energie, kleur en plezier geven. Durf te vertrouwen en geloven dat je krijgt wat je kiest. Zonder dat geloof bouw je al de mogelijkheid van falen in. Je dekt jezelf in. Dan kun je als het mislukt je waakhond gelijk geven: ‘Zie je wel.’
Spannend is het wel. Je hebt die patronen niet voor niks. Het zijn overlevingsstrategieën die te maken hebben met angsten en oude niet-verwerkte pijn. Inzicht in je waarden en passie helpt je om door te zetten, om te volharden op de nieuwe weg die je bent ingeslagen. De weg terug naar je authentieke zelf. Blijf je ermee worstelen, praat dan eens met een coach. Die helpt je inzicht te krijgen in je patronen en belemmerende gedachten, zodat je er anders mee om kunt gaan.
Je passie volgen kost pijn en moeite
Bij passie denken we vaak aan liefde en hartstocht, maar het woord ‘passie’ betekent ook lijden. Denk maar aan ‘de passie van Christus’. Je passie volgen, is niet alleen maar leuk. Soms moeten we een hoge prijs betalen, afzien, hard werken en offers brengen. Je passie volgen is ook ontdekken waarvoor je bereid bent om te lijden en vol te houden. Om door te gaan op de ingeslagen weg ondanks tegenslag, pijn, moeite, frustratie en teleurstelling, omdat je weet welke voldoening het je zal geven. Als je daartoe bereid bent, weet je dat je je passie gevonden hebt. Voldoening is een enorm krachtig middel tegen depressie. Martin Seligman geeft daarvan een mooi voorbeeld: ‘Voldoening is niet altijd plezierig (…). Een bergbeklimmer kan bijna bevriezen van de kou, totaal uitgeput zijn, het gevaar lopen om in een diepe kloof te vallen en toch zou hij nergens anders willen zijn.’
Dus zit je eenmaal op het spoor van je passie, geef dan niet op als er zware tijden aanbreken. Ga ervoor met hart en ziel en zet door. Al dat ongemak is niets vergeleken met de voldoening die je ervaart uit het leven vol passie dat jij zelf aan het creëren bent. Dan ga je pas echt vlammen.
Met dit vurige pleidooi voor passie hoop ik dat je het aandurft om jouw volle potentieel te leven.
Wat is de eerste spannende stap die jij gaat zetten? Waarmee kom jij uit jouw comfortzone?
Bron: Albert Sonnevelt
Je zou ook interesse kunnen hebben in:
Afrekenen met beginangst: zuchten en steunen zijn goed voor je!
