Een EHBO-set voor harmonie in je relatie

(Earth Matters | door  Dick Nijssen) Voor een harmonieuze relatie is het belangrijk dat jij als vrouw of jij als man begrip ontwikkelt voor de behoeftes van je partner. Ben je mannelijk van aard dan zoek je, zeker na een drukke dag, bij thuiskomst vooral rust bij je vrouw. Je wilt niet vanuit een hinderlaag door haar verbaal worden beschoten en een gevecht moeten aangaan via een gesprek, en al helemaal niet over de relatie. Ook wil je geen kritiek krijgen omdat je niet opgevoed wil worden. Ben je een man dan ervaar je bij dit alles al snel stress en je instinctieve reactie daarop is je terugtrekken.

Een EHBO-set voor harmonie in je relatie

Heb je een vrouwelijke aard dan is relatiebeheer je grootste prioriteit. Je wilt praten. Je legt zijn terugtrekken uit als lafheid, agressie (negeren) en gevoelloosheid. Die kritische houding ontstaat niet omdat je er plezier in hebt om je man het leven zuur te maken, maar omdat je toenadering en verbinding zoekt. Als je schimpt zeg je in wezen: ‘Laat zien dat je van mij houdt en kom dichter bij mij’.
Jullie ruzies zijn dan ook meestal het tegendeel van wat het lijkt: in wezen vechten jullie beiden om aandacht, om echt contact. Zelfs de woordenwisseling over het niet dichtschroeven van de tandpastatube is een gevecht om liefdesbewijzen.Om de harmonie te bewaren of te herstellen is echte communicatie van levensbelang.
Belangrijke vereisten daarvoor zijn dat je niet per se je gelijk wilt halen en dat je niet reageert met boosheid. De volgende zeven technieken kunnen je hierbij helpen:

1. Ontwapen je partner door hem of haar (een beetje) gelijk te geven.

Door in een conflictsituatie je partner op een bepaald punt gelijk te geven schep je een gesprekssfeer waar jullie echt naar elkaar kunnen luisteren.
Om je partner op een bepaald punt gelijk te geven moet je je trots en schaamte opzij weten te zetten. Trots opzij zetten is extra moeilijk als je partner je net pijn heeft gedaan met zijn/haar kritiek.
Door ‘Sorry, het spijt mij’ te zeggen kun je vaak de ander al ontwapenen, met name als je aangeeft hoe je het voortaan beter zal proberen te doen.

2. Probeer door de bril van je partner te kijken

Bij kritiek van de partner is het cruciaal te weten hoe deze de werkelijkheid ziet. Een goed neveneffect van je inleven in je partner is dat je zelf rustiger wordt: de scherpe kantjes van de irritatie die je kreeg door de kritiek van de ander verdwijnen daardoor.
Je luistert beter als je zo af en toe een korte samenvatting geeft: “Als ik je goed begrijp, zeg je…” want samenvatten lukt alleen als je je helemaal op je partner concentreert.
Welgemeende vragen zorgen ervoor dat je partner zich voor je openstelt (niets is meer ontwapenend dan iemand die interesse in je toont). Stel open vragen. Deze beginnen meestal met woorden als wat, hoe wanneer, waar, met wie.

3. Aandacht voor zijn of haar gevoelens

Vrijwel iedereen vindt dat we het niet verdienen om bestraffende kritiek te krijgen; dat is de reden dat we er automatisch tegen in gaan. Als je kritiek krijgt zijn er altijd gevoelens in het spel. Bij het verwoorden van gevoelens zit je bijna altijd goed als je het woord ‘boosheid’ noemt. Vaak zijn er ook andere gevoelens in het spel maar boosheid is de joker onder de gevoelens. Met name mannen uiten veel van hun emoties via boosheid.

Je partner zal zich doorgaans gehoord voelen als je zijn lichaamstaal opmerkt en verwoordt: ‘Je gaat harder praten, ben je boos op me?’
Behalve non-verbaal maken we gevoelens van boosheid ook kenbaar via gevoelsgeladen zinnen (waarin verwijt vaak de grondtoon is). “Zit je nu weer achter die computer!”. De kunst is deze zinnen op te merken, eruit te lichten en te vertalen naar een gevoel. Bij deze interpretaties is het belangrijk de woorden: ‘Klopt dit?’ er aan toe te voegen.

4. Vragen naar verwachtingen

De meeste conflicten hebben te maken met onuitgesproken verwachtingen. Dus vraag naar verwachtingen: ‘Wat zou je het liefst willen dat ik nu voor je doe?’ Je zet de ander zo aan tot nadenken.
Als je partner iets dwarszit en hij dit uit kunnen er grofweg twee wensen achter verscholen liggen:
1. Je partner wil alleen maar zijn hart luchten, daarop kun je reageren met ontwapenen, aandacht tonen voor gevoelens en door de bril van de partner kijken.
2. Je partner wil een excuus, een oplossing, een toezegging of een bepaalde actie.
Je partners verwachtingen kennen betekent niet dat je ze ook per se moet vervullen.

 5. Gebruik ‘Ik voel’ uitspraken

Bij de ‘ik voel’ zinnen informeer je de ander over je gedachten en gevoelens: ‘Ik voel me alleen’, ‘Ik ben wanhopig’. Vermijd pseudo ‘ik voel’ uitspraken zoals ‘Ik voel dat je me niet vertrouwt’, wat in werkelijkheid een veroordeling is. Gebruik ‘ik voel’ zinnen niet geïsoleerd maar in combinatie met de andere technieken.

6. Gebruik waarderende woorden 

De essentie daarvan is dat je de ander laat merken dat je hem (of haar) gunstig gezind bent, hoe gefrustreerd je je ook voelt. Je laat met woorden of door de wijze waarop je tegen hem praat, genegenheid en liefde blijken. Je kunt hier niet buiten, want je kunt iemand niet de waarheid vertellen en hem pijn doen, en als dank liefde terug verwachten. Geef een welgemeend compliment over bijvoorbeeld een karaktertrek of vaardigheid van hem of door te zeggen dat je van hem houdt. Via je lichaamstaal kun je ook je genegenheid overbrengen. Overdrijf niet en prijs je partner niet op een oppervlakkige of onoprechte manier.

7. Uit je eigen verwachtingen

Als je vertelt wat je het liefst wil, is het goed te weten dat je diepere verlangens en echte verwachtingen vaak een laag dieper liggen en zich onttrekken aan je bewustzijn. Ze hebben vaak te maken met het romantische ideaal dat je met je meedraagt of met het behoeftige kind in jou. In de liefde wordt elk falen persoonlijk opgevat, daarom worden er in het theater van de liefde dagelijks drama’s opgevoerd.

Diepere verlangens zijn bijv.: ‘accepteer mij zoals ik ben’, ‘word niet boos als mijn intenties goed zijn’ of ‘ik wil graag dat je voldoet aan mijn ideaal van de attente man’. Om toegang te krijgen tot verborgen verwachtingen kun je op rustige momenten kijken naar vaak terugkerende wrijvingen. Terugkerende ruzies hebben vaak te maken met een pijnplek van je partner die terug te voeren valt op vroege momenten van verwaarlozing en verlating. Waar gingen de meeste aanvaringen over? Zijn ze terug te voeren op een onbegrepen liefdestaal, verschillen in verwerkingsstijl, botsende normen en waarden, sekse gestuurde verlangens of het romantisch ideaalbeeld? Leef je in in de denk- en voelwereld van je partner. Dat zal je helpen negatieve gevoelens die je aan de aanvaringen hebt overgehouden te temperen.

Tenslotte: Er is een categorie van problemen in relaties die niet oplosbaar zijn. Daarmee moet je leren leven en ze verdragen. Noem ze liever ‘beperkingen’. Ontwikkel de wijsheid het verschil te zien tussen wat problemen zijn en wat beperkingen zijn.