Liefde & relatiesMensheidOnderzoekWetenschap

Houden we van onze vrienden omdat ze net zo stinken als wij?

(Global Heart | Esther Haasnoot) Onze reukzin speelt een grotere rol in onze keuze van vrienden dan eerder werd aangenomen. Want als het aankomt op het uitkiezen van mensen voor vriendschap, schijnt lichaamsgeur een beslissende factor te zijn. Onderzoekers hebben namelijk ontdekt dat mensen de neiging hebben sneller vriendschappen te sluiten met personen die een soortgelijke lichaamsgeur hebben.

Vrienden kiezen op basis van hun geur

Het is denkbaar dat volmaakte vreemden ons beginnen te interesseren bij de eerste snuif in plaats van bij het eerste gezicht alleen. We ruiken elkaar, en anderen, misschien meer dan we beseffen. Het is in feite een heel gewone onbewuste menselijke handeling. 

Soms klikt het gewoon tussen twee mensen en ontstaat er onmiddellijk een band. Er wordt weleens gezegd dat mensen met wie het meteen klikt we een “chemie” delen. Deze uitdrukking zou letterlijk waar kunnen zijn. Onderzoekers, van het Weizmann Institute of Science in Israël, hebben ontdekt dat mensen vooral vriendschappen sluiten met personen die een soortgelijke lichaamsgeur hebben. 

De onderzoekers konden zelfs de kwaliteit van sociale interacties tussen volslagen vreemden voorspellen door hen eerst te ‘ruiken’ met een apparaat dat bekend staat als een elektronische neus, of eNose. Deze bevindingen suggereren dat de reukzin een grotere rol speelt in menselijke sociale interacties dan eerder werd gedacht.

Hebben we meer binding met mensen die ruiken zoals wij?

Wanneer twee mensen op elkaar lijken, is de kans groter dat ze na verloop van tijd een sterke vriendschap ontwikkelen. Sommige van de overeenkomsten waar we naar zoeken zijn bijvoorbeeld: leeftijd, normen en waarden, hobby’s, sport, opleiding, burgerlijke staat, religie, moedertaal, etc. Wellicht spelen deze overeenkomsten ook een rol bij de vorming van klikvriendschappen, een term die in wezen “vriendschap op het eerste gezicht” betekent. Maar hoe kan iemand zoveel factoren beoordelen binnen een paar minuten na een ontmoeting? Om die vraag te beantwoorden hoeven we niet verder te kijken dan de grootmeesters van de vriendschap: honden.

Bij het ontmoeten van een potentiële vriend slaan de meeste honden de koetjes en kalfjes over en gaan meteen aan de slag. Ze snuffelen zorgvuldig en onverbloemd aan elkaar met behulp van het enige zintuig dat rechtstreeks verbonden is met het emotionele centrum van de hersenen: de neus. Kort na de ontmoeting heeft een hond ofwel een nieuwe vriend of vijand. Honden zijn niet de enigen die de voorkeur geven aan olfactorische communicatie bij het beoordelen van potentiële relaties; het is zelfs de voorkeurswijze van communicatie voor de meeste zoogdieren. Maar hoe zit dit bij de mens? 

Vrienden op de eerste snif

Mensen besnuffelen zichzelf en anderen voortdurend maar meestal onbewust, volgens de onderzoekers. Sterker nog, het is denkbaar dat volmaakte vreemden ons beginnen te interesseren bij de eerste snuif in plaats van bij het eerste gezicht alleen.

Hoe ontstaat een match? Aangezien mensen vrienden zoeken die op henzelf lijken, veronderstelde het team dat mensen aan zichzelf en anderen ruiken om onbewust de gelijkenis in lichaamsgeur in te schatten en hun compatibiliteit te beoordelen. 

Om deze aanname te kunnen staven, wierven ze klikvrienden: niet-romantische vrienden van hetzelfde geslacht wier vriendschap aanvankelijk zeer snel was ontstaan. En ze rekruteerde enkele willekeurige mensen om een paar te vormen. Van alle deelnemers werden de lichaamsgeuren verzameld, die ze aan vierentwintig vrijwilligers lieten reuken om de overeenkomsten te beoordelen. De geuren werden ook vergeleken met behulp van een “eNose”, een elektronisch detectieapparaat dat specifieke geuren kan waarnemen. Zowel de vrijwilligers als de elektronische neus vonden hetzelfde: de vrienden roken meer als elkaar dan de mensen die willekeurige paren vormden.

Geur voorspelt vriendschappen

Lichaamsgeur blijkt informatie te bevatten die de kwaliteit van sociale interacties tussen vreemden kan voorspellen. Deze resultaten van het onderzoek leken de hypothese te bevestigen dat gelijkaardige geuren vriendschap kunnen aanwakkeren. Hoe dichter de geur van mensen bij elkaar lag, hoe meer ze zeiden elkaar aardig te vinden, elkaar te begrijpen en een grotere onderlinge chemie te voelen. Deze resultaten impliceren dat we in dit opzicht meer op andere landzoogdieren lijken dan we doorgaans denken.

Bron: Global Heart