Latijns-Amerikaanse kinderen maken muziek met afval
(Global Voices) Wat is de overeenkomst tussen een muziekschool in de stad Vicente Guerrero in de Mexicaanse staat Oaxaca en kinderen uit de Paraguayaanse stad Cateura?
Dat ze in beide steden muziek spelen die niet alleen het leven van de kinderen verandert, maar dat die muziek ook zeer nauw verbonden is met… afval.
Muziek woont naast afval
Vicente Guerrero ligt aan de rand van een grote vuilnisbelt , zo’n 16 kilometer ten zuiden van Oaxaca, een oude koloniale stad die populair is bij toeristen, maar het is tegelijkertijd een plaats die niets te maken heeft met de nabijgelegen pré-Columbiaanse ruïnes en de wereldberoemde verfijnde keuken. La banda de música (de muziekgroep) speelt al een aantal jaar in de stad. Het is een project dat is uitgegroeid tot een symfonie-orkest met kinderen en adolescenten die een manier hebben gevonden om de armoede waarin ze leven het hoofd te bieden met muziek spelen: Een muziekschool met 100 leerlingen is het middelpunt geworden van de stad Vicente Guerrero in Oaxaca.
De Britse krant The Guardian schreef over het project:
De stad ligt in een van de armste staten van Mexico en is berucht om drugs, geweld en bendes. Maar de stad is aan het veranderen nadat de Franse piloot Isabelle de Boves de aanzet heeft gegeven tot een muzikaal avontuur dat de jongeren een zeldzaam gevoel van hoop geeft.
De jonge bandleden nemen de verantwoordelijkheid voor hun muziekgroep heel serieus, volgens het plaatselijke nieuwsagentschap Noticias Oaxaca NVI:
Als ze uit school komen, rennen ze meteen naar huis en zodra ze hun lunch op hebben, spoeden ze zich over de stoffige wegen naar de muziekschool voor hun grote passie. Ze komen altijd aan met een lachend gezicht en sprankelende ogen, ze spelen te midden van alle drukte en herrie. […] Ze leren iedere dag beter spelen op de trompet, trombone, piccolo, klarinet, hobo, fluit, hoorn, pauken, bongo en conga.
Afval wordt muziek
Meer dan 7000 kilometer ten zuiden van Vicente Guerrero ligt Cateura, een dorp dat praktisch boven op de grootste vuilnisbelt van Asunción, de hoofdstad van Paraguay, is gebouwd. Hier spelen kinderen op instrumenten die zijn gemaakt van gerecycled materiaal:
[Ze spelen] muziekstukken met gerecyclede instrumenten die in de werkplaats van de groep worden gemaakt van huishoudelijk afval. Favio Chávez is de baas van de werkplaats en hij wordt bij het maken van de instrumenten gemaakt door anderen. De instrumenten zijn imitaties van violen, altviolen, cello’s, bassen, gitaren, fluiten, saxofoons, trompetten, trombones en percussie-instrumenten en ze zijn allemaal gemaakt van afval. Het repertoire bestaat uit klassieke muziek, volksmuziek, Paraguayaanse en Latijns-Amerikaanse muziek, nummers van de Beatles, Frank Sinatra en nog veel meer.
In een artikel in de Amerikaanse krant de Los Angeles Times haalt Favio Chávez, een plaatselijke bioloog en muzikant die de kinderen van Cateura leert spelen, herinneringen op aan de begintijd :
Het was in het begin moeilijk, want we hadden geen ruimte om te repeteren en we gaven les in dezelfde ruimte als waarin de ouders met het afval aan het werk waren […]. De kinderen wisten niets over muziek en het was soms moeilijk om contact te krijgen met ouders omdat veel van hen niet bij hun kinderen wonen.
Dat veranderde allemaal toen Favio iets te zien kreeg dat hij nooit eerder had gezien: een viool die van afval was gemaakt. Tegenwoordig is er een heel orkest met in elkaar gemonteerde instrumenten. Er is een documentaire gemaakt, Landfill Harmonic, over het orkest en de muziek:
Ieder jaar komt er een miljard ton aan afval bij. De mensen die ermee leven, zijn de armen, zoals de mensen in Cateura, Paraguay. En hier in Cateura vormen ze afval om tot iets prachtigs. Landfill Harmonic volgt het orkest dat de wereld inspireert met zijn muziek uit afval.
Het orkest heeft zelfs opgetreden voor Paus Franciscus:
Het Orquesta de Instrumentos Reciclados Cateura was uitgenodigd om te spelen voor Paus Franciscus. Ze hebben hem een gerecyclede viool overhandigd die gemaakt is door Nicolas “Cola” Gomez.
Deze twee groepen en andere groepen aten zien dat met muziek de mogelijkheden eindeloos zijn.
