7 simpele manieren om minder vlees te eten
(soChicken | Jelle Hermus) Je wilt minder vlees eten, maar je weet niet waar je moet beginnen. Hoe kun je minder vlees eten en toch genieten? Ik ging je voor, en deze tips redden je uit de marinade.
“Not eating meat is a decision,
eating meat is an instinct.”
Denis Leary
Prakkie met vlees
Ik ben opgegroeid in een vrij gemiddeld Hollands gezin. Pindakaas, hagelslag, smeerbare halvarine die we aan tafel doorgaven onder de naam ‘de boter’, vla, kaas en natuurlijk een prakkie met een stukje vlees.
Tot een paar jaar geleden at ik elke dag vlees. Ik at het op brood, in salades, onder een gebakken ei, op feestjes, bij de borrel en in de soep. Toen ik in Schiedam ging samenwonen met Billy rolden we zelfs kiloknaller kipfilet in een boterhamzakje om ze individueel in te vriezen. Lekker goedkoop en lekker makkelijk.
Dat is inmiddels behoorlijk veranderd. Geen prakkies, geen kiloknallerkipfilet en geen kipsaté meer voor mij. Maar ik ben nooit rigoureus geweest in mijn aanpak. De afgelopen jaren ben ik stap voor stap minder vlees gaan eten. Ik eet nu vegetarisch, maar ik noem mezelf geen vegetariër.
Aan de ene kant omdat ik het niet ben, en aan de andere kant omdat ik niet van hokjes hou. Ik laat mijn identiteit liever niet afhangen van wat ik wel of niet in mijn mond stop. Maar ik kan je wel zeggen – minder vlees eten is één van de belangrijkste en fijnste veranderingen die ik heb gemaakt in mijn leven.
Waarom?
- Ik viel makkelijk af en blijf eenvoudig op gewicht.
- Ik had last van prikkelbare darm (PDS), en dat verdween als sneeuw voor de zon.
- Ik heb minder last van puistjes in mijn gezicht.
- Ik vind dat mijn eten een fijnere ‘vibe’ heeft. Omdat ik weet dat er niemand voor is gestorven.
- Ik merk sowieso dat een vegetarisch eetpatroon voedend is voor mijn gevoel van compassie. Zolang ik vlees eet moet ik omgaan met een stukje hypocrisie. Ik vind het naar voor de dieren, maar eet ze toch op omdat het lekker is. Wanneer ik vegetarisch eet valt dat schuldgevoel weg en komt er meer ruimte voor liefde en compassie voor alles dat leeft.
Lekker mutsig, maar wel fijn. Wil je ook minder vlees en vis eten? Goed plan – zo krijg je het voor elkaar met weinig moeite.
Het groentemes snijdt aan drie kanten
Ja. Mensen die geen vlees en vis eten vergroten hun kans om langer te leven en verkleinen hun kans op een hele serie aan enge ziektes. Ze hebben doorgaans een gezondere darmflora, minder chronische ontstekingen, een beter humeur en een gezondere huid.
Dat komt natuurlijk aan de ene kant omdat vegetariërs vaak automatisch meer groente eten – en groente is gezond. Maar aan de andere kant omdat het eten van vlees je simpelweg versneld ouder maakt.
Dus dat is punt 1. Je wordt gezonder als je minder vlees eet.
Punt 2: de Aarde wordt gezonder als je minder vlees eet. Vleesproductie is super-niet-duurzaam en ontzettend vervuilend. De hele productieketen wordt gekenmerkt door verspilling en vervuiling.
Vleesproductie bezorgt ons ongeveer net zoveel CO2 uitstoot als de hele transportsector. Plus dat het overvloedige antibiotica gebruik in de bio-industrie zorgt voor enge resistente bacteriën. Brrr.
En punt 3: de dieren worden er blijer van. Althans – als er minder vlees wordt gegeten worden er minder dieren in het leven geroepen die onder erbarmelijke omstandigheden opgroeien voor onze tradities en smaakpapillen.
Veel voordelen dus. Met minder vleesconsumptie breng je minder schade toe op drie fronten. En daarbij: minder vlees eten hoeft helemaal geen offer te zijn.
1. Begin klein
Vergeet ‘vegetarisch worden’ en focus je op kleine stapjes. Alles of niets veranderingen werken zelden. Ja, er zijn mensen die van de één op de andere dag stoppen met vlees. Maar als jij zo’n persoon was dan was je dit artikel niet aan het lezen.
Ik ben geen vegetariër omdat ik geen zin heb in ’mijn laatste kipsaté ooit’. Ik eet gewoon weinig vlees. En als ik echt trek krijg in kipsaté dan kan ik dat eten zonder dat ik van mijn ‘geloof’ af val.
Dat is belangrijk. Minder vlees eten is niet alles of niets. Misschien dat je vegetarische nichtje er anders over denkt, en je hypocriet noemt. En dat is dan maar zo.
Veel mensen doen spastisch over voeding en vleesconsumptie. Terwijl daar helemaal geen reden voor is. Je kunt gewoon minderen in je eigen tempo.
- Eet je nu elke dag vlees? Eet morgen dan eens een dagje vegetarisch.
- Vind je het lastig om ’s avonds vegetarisch te eten? Kies van voor een vegetarische pizza, pasta of soep – eenvoudig en ook zonder vlees erg lekker.
- Misschien kun je met jezelf afspreken dat je doordeweeks geen vlees eet, of dat je om de dag geen vlees eet.
Wees niet te streng voor jezelf en maak het niet te moeilijk. Het gaat niet om perfectie. Het gaat om het veranderen van je smaak en je gewoontes. Dat kost tijd en dat is prima.
Elke dag dat je geen vlees eet is er één. En hoe vaker je zo’n dag hebt, des te makkelijker het wordt.
2. Vervang je broodbeleg
Vleesbeleg is een van de meest ongezonde vormen van vlees. Zeker als je het in de supermarkt koopt. Het wordt volgestopt met kunstmatige additieven en het vlees is vaak sterk bewerkt.
Eet je vaak vleesbeleg? Hummus is je vriend – en die van je hartvaten. Je kunt het tegenwoordig overal kopen in diverse smaken. Hummus (of houmous) is een romige dip op basis van kikkererwten, knoflook en olijfolie. Je kunt het makkelijk zelf maken. Het is (zelfs uit de supermarkt) vrij gezond, lekker en een makkelijke vervanger voor vleesbeleg.
En weet je – we eten allemaal veel te weinig peulvruchten. Je vleesbeleg vervangen door hummus is een makkelijke en lekkere manier om je eetpatroon te upgraden.
Dus haal hummus in huis, en laat het vleesbeleg in de supermarkt liggen. Makkelijk zat.
3. Verken andere keukens
De West-Europese keuken draait om vlees. Als je in een Nederlands of Frans restaurant op de menukaart kijkt dan worden de gerechten benoemd op basis van het stuk vlees.
Dit geldt niet voor alle keukens. De Indiase keuken is bijvoorbeeld grotendeels vegetarisch. In plaats van Kogelbiefstuk geserveerd met friet en salade zie je Curry met aardappel, broccoli, tomaat en ui – geserveerd met rijst.
De Libanese keuken is één van mijn favoriete keukens – en is ook grotendeels vegetarisch. Dat geldt ook voor de Mexicaanse keuken en de traditionele Aziatische keukens zoals de Thaise, Japanse, Chinese en Vietnamese. Japan staat bijvoorbeeld bekend om de sushi – maar traditioneel speelt sushi slechts een kleine rol in het Japanse eetpatroon. En in China aten mensen vroeger nauwelijks dierlijke producten.
Zoek een vegetarisch kookboek waar je blij van wordt en maak hier gerechten uit. Zo krijg je vegetarisch koken in de vingers en wordt minder vlees eten veel eenvoudiger en leuker.
En ik vind sowieso dat je pas écht van jezelf kunt zeggen dat je goed kunt koken als je heerlijke vegetarische gerechten op tafel kunt zetten. Iedereen kan alles lekker maken met spek, malse kipfilet of een vette burger. Als je mensen kunt laten watertanden zonder vlees en poederzakjes dan weet je pas écht hoe je eten op smaak brengt.
En onthoud: je hebt maar zes eetmomenten op een dag. En je eet meestal maar bij twee maaltijden vlees. Bij de lunch kun je het eenvoudig weglaten of vervangen, dus het gaat vooral om het diner.
De meeste mensen eten de 10 zelfde avondmaaltijden keer op keer. Maak je favoriete maaltijden vegetarisch, en ontdek een paar nieuwe maaltijden. Als je 10 vegetarische maaltijden hebt kun je die voorlopig rouleren – lekker én lekker makkelijk.
4. Beweeg richting onbewerkte plantaardige voeding
Nu je toch je eetgewoontes aan het veranderen bent, leer jezelf dan meteen goede gewoontes aan voor je gezondheid op de lange termijn. Ik ken vegetariërs die elke dag vleesvervangers eten. Je weet wel – van die soja burgers die eruit zien als vlees. Best lekker – maar niet écht gezond.
Natuurlijk wil je af en toe een lekkere vleesvervanger eten. En zeker in het begin kunnen vleesvervangers je helpen minder vlees te eten. Maar vleesvervangers zijn ook sterk bewerkte voedingsmiddelen.
Ze zijn op bepaalde gebieden vaak net zo ongezond als het vlees dat ze vervangen. En dat geldt ook voor kaas en eieren. Vegetarisch eten is geen codetaal voor ‘kaas eten’ – ook al lijkt het soms zo als menukaarten in restaurants bestudeert.
- Gebruik kaas, eieren en vleesvervangers liever niet dagelijks. Maar gebruik ze als een feestelijke smaakmaker of traktatie.
- Kaas en eieren zijn niet lief voor je bloedvaten. En bloedvaten zitten in heel je lichaam – ook je hersenen, je longen, je ogen, je hart en je genitaliën. Je wilt dus zo lief voor ze zijn als je kunt.
- Eet vooral meer plantaardige voedingsmiddelen. Groenten, fruit, hele granen, peulvruchten, noten en zaden.
- Peulvruchten en paddestoelen hebben bijvoorbeeld een bevredigende ‘bite’.
Onbewerkte, hele plantaardige voeding is voeding dat groeit aan een plant of in de grond, en niet wordt geproduceerd in een fabriek. Er is niets slechts aan toegevoegd en niets goeds uit gehaald. Zo profiteer je optimaal van je nieuwe eetpatroon.
5. Vervang je absolute favorieten
Wat maakt kipsaté zo lekker? Als je het mij vraagt is het de pindasaus, niet de kip. Ik vind: geef me iets om op de kauwen – als er pindasaus overheen gaat vind ik het al snel lekker.
Dus? Dus kan ik mezelf verwennen met gemarineerde ’nepkip’, tempeh of tofu en huisgemaakte pindasaus. Zulke pleziertjes maken het veel minder moeilijk om het vlees te laten staan.
Het is leuk en best eenvoudig om je (ongezonde) favorieten vegetarisch én gezonder te maken. Zoals een huisgemaakte bonenburger met een klodder ketchup, een volkorenbroodje en huisgemaakte zoete aardappel ovenfriet.
Net of je bij de snackbar zit – maar dan zonder de ontstoken bloedvaten.
6. Als het bevalt – stop met vlees kopen in de supermarkt
Na bijna vier jaar samenwonen waren Billy en ik behoorlijk ver gekomen. Van plofkipeters naar ‘when-at-home-vegetarians’. Wat dat inhoudt? We spraken één simpele regel af:
In de supermarkt kopen we geen dode dieren.
Die simpele regel zorgde ervoor dat we veel minder vlees aten. Niet alleen begonnen de kilo’s eraf te vliegen, onze vriezer zag er ook veel gezelliger uit met broccoliroosjes en wilde spinazieblokjes.
Sinds we in Delft wonen eten we zoals je misschien weet ‘when-at-home-vegan’, hoewel er af en toe wat geitenkaas, roomboter en een ei doorheen glipt. We zijn niet super streng, maar dat hoeft ook niet. Die simpele regel heeft ervoor gezorgd dat we nieuwe recepten uitprobeerden, onze gewoontes in de winkel aanpasten en opnieuw gezonder, slanker en fitter werden.
Als het niet in huis is kun je het ook niet eten. Simpel zat.
7. Als het bevalt – stop met vlees eten buiten de deur
Maar als je het niet in huis hebt, dan ga je toch de stad in? Precies. Dat deed ik dan ook. Vijf dagen vega koken, en op dag zes kipsaté eten in de stad. Dat mocht, aangezien ik alleen ‘at-home-vegetarian’ was. De regel geldt alleen in de supermarkt.
Maar dat is allemaal een kwestie van wennen. In de horeca eten we soms nog wel vlees, hoewel dat voor mij alweer een tijd geleden is. Tegenwoordig geef ik ook buiten de deur de voorkeur aan vegetarische gerechten vanwege die fijne ‘vibe’ die ik eerder omschreef.
Noem me mutsig – maar groente maakt me nu eenmaal blijer dan dode dieren. Ook al zijn dode dieren vaak smaakvoller. Ik heb smaak op de tweede plek gezet, en voedzaamheid op de eerste plek als het op vlees aankomt.
Maak het makkelijk voor jezelf
Minder vlees eten wordt makkelijk als je jezelf niet direct bestempelt als ‘vegetariër’. Want waarom zou je eetpatroon je identiteit bepalen? Je kunt je inname van vlees aanpassen naar je eigen wensen zonder dat anderen daar iets mee te maken hebben.
Als je wilt minderen, minder dan gewoon. Als je wilt stoppen: probeer het dan gewoon voor een week. Kijk hoe het bevalt. Als je wilt stoppen, maar toch nog af en toe een ranzige burger wilt eten bij de McDonalds: doe dat dan.
Beter één keer per maand vlees eten bij McDonalds en er echt van genieten dan drie keer per week een stukje vlees naast je prakkie uit gewoonte.
Je gezondheid, de planeet en de dieren die niet geboren worden voor de slacht zullen er sowieso positief op reageren. En je irritante vegetarische nichtje zal je erop wijzen hoe hypocriet je bent als je één keer per maand vlees eet.
En dat is haar probleem.
Bijna geen vlees meer? Let op vitamine B12
Vitamine B12 is de enige essentiële voedingsstof die je niet uit planten kunt halen. En als je er een tekort van opbouwt dan voel je je ontzettend klote.
Vitamine B12 wordt geproduceerd door microben die leven in de darmen van mensen en dieren, waarna het ook in het vlees terecht komt. Je produceert B12 in je darmen, maar je kunt ze zelf niet opnemen.
Vroeger kregen mensen voldoende vitamine B12 binnen omdat de hygiëne standaarden veel lager waren. Poepbacteriën waren overal voor de uitvinding van zeep. Dat is nu gelukkig niet meer het geval, met als resultaat dat we B12 moeten bijslikken als we weinig of geen dierlijke producten eten.
Bron : soChicken Foto: