De acht sabbats van het paganistische Wiel van het Jaar
(Global Heart) Ontdek de betekenis en vieringen van de acht sabbats van het paganistische Wiel van het Jaar en leer hoe paganisten verbinding maken met de natuur en de seizoenen.
Het paganistische Wiel van het Jaar
Pagans, oftewel heidenen, hebben een ingewikkelde reputatie, maar toch zie je nog altijd de overblijfselen van hun sociale en culturele tradities die opduiken.
De jaarfeesten, ook wel bekend als de sabbats, vormen een essentieel onderdeel van de Paganistische traditie. Deze acht feestdagen, die samen het Wiel van het Jaar vormen, weerspiegelen het levensverhaal van de God en de Godin. Maar wat houden deze feesten precies in en wat voor betekenis hebben ze binnen het Paganisme?
Wat is paganisme?
Paganisme is een verzamelnaam voor verschillende religieuze stromingen, die allemaal als natuurreligie omschreven kunnen worden. Volgens Merriam-Webster komt de term “pagan” van het laat-Latijnse woord “paganus”, wat “bewoner van het platteland” betekent. Dit woord werd aan het einde van het Romeinse Rijk gebruikt om degenen te identificeren die een andere religie beoefenden dan een van de bekendste wereldreligies zoals christendom, islam, hindoeïsme, boeddhisme en jodendom.
Geschiedenis en oorsprong van het paganisme
Het paganisme heeft een rijke en gevarieerde geschiedenis die teruggaat tot de prehistorie, toen mensen nog een diepe verbinding hadden met de natuur en de elementen om hen heen. Paganisten geloven dat alles en iedereen een ziel (geest, energie) heeft. Dit heet animisme (Latijn anima = ‘geest’, ‘ziel’).
Wat betekent animisme?
Animisme is de filosofische of spirituele gedachte dat zielen of geesten niet alleen bestaan in mensen en dieren, maar ook in planten, stenen of natuurlijke verschijnselen (zoals donder) en geografische verschijningen (zoals bergen en rivieren). Daarnaast wijst animisme ook bezieling toe aan abstracte concepten zoals woorden, eigennamen of metaforen uit de mythologie.
Polytheïstische gewoontes
De paganisten hadden voornamelijk polytheïstische gewoontes (tradities met veelgoden) die vooral gericht waren op de hemel- en aardegoden. Deze gebruiken waren niet gebaseerd op een heilig schrift of boek, maar op een verzameling van mondelinge overleveringen, gewoonten en rituele handelingen.
In de loop der eeuwen hebben verschillende culturen, zoals de oude Grieken, Romeinen, Kelten en Germanen, hun eigen vormen van paganisme ontwikkeld, die elk unieke gebruiken, rituelen en goden aanbaden. De meeste bekende mondelinge overleveringen zijn mythen: verhalen over goden of helden
Overtuigingen en praktijken van paganisme
Pagans zien goddelijkheid als iets wat zich manifesteert in de natuur en erkennen goddelijkheid als iets wat vele vormen kan aannemen. Paganisten geloven dat de natuur heilig is en dat de natuurlijke cycli van geboorte, groei en dood die in de wereld om ons heen worden waargenomen een diep spirituele betekenis hebben. Mensen worden gezien als deel van de natuur, samen met andere dieren, bomen, stenen, planten en al het andere dat van deze aarde is. De meeste pagans zijn milieuvriendelijk en proberen te leven op een manier die de schade aan de natuurlijke omgeving tot een minimum beperkt.
Waarom kiezen mensen voor het paganisme?
Mensen voelen zich vaak aangetrokken tot het paganisme vanwege de diepe spirituele verbinding met de natuur die het biedt. In een moderne wereld die steeds meer geïndustrialiseerd en losgekoppeld raakt van de natuur, biedt het paganisme een tegenwicht door mensen te helpen zich opnieuw te verbinden met de aarde en de kosmische krachten die ons omringen.
Daarnaast biedt het paganisme een rijke en diverse mythologie, met goden en godinnen die verschillende aspecten van de natuur en het menselijk bestaan vertegenwoordigen. Deze mythologie kan mensen inspireren en troost bieden in tijden van nood, en kan dienen als een bron van wijsheid en begeleiding in het leven.
Hedendaagse paganisme
In de praktijk vieren paganisten de seizoenen en de cycli van de maan door middel van rituelen, ceremonies en magische praktijken. Ze eren de aarde en alle levende wezens die erop wonen, en streven naar een harmonieuze relatie met de natuur en de goddelijke krachten die daarin aanwezig zijn.
De hedendaags rituelen zijn doorgaans gericht op ‘het faciliteren van een veranderde staat van bewustzijn of een veranderende denkwijze’. Om zulke veranderde bewustzijnstoestanden teweeg te brengen, gebruiken ze elementen als drummen, visualisatie, zingen, zingen, dansen en meditatie.
De betekenis van het Wiel van het Jaar
Het Wiel van het Jaar is een systeem van acht festivals of sabbats die veel paganisten vieren.
Het Wiel van het Jaar symboliseert de constante cyclus van geboorte, groei, dood en wedergeboorte. Door het vieren van de jaarfeesten eren Pagans de seizoenen en de natuurlijke ritmes van het leven. Deze vieringen zijn een manier om in harmonie te leven met de aarde en om onze verbondenheid met het universum te ervaren.
De cycli van de seizoenen
De jaarfeesten markeren deels een bepaalde astronomische stand van de aarde ten opzichte van de zon (de seizoenswisselingen) of zijn traditioneel verbonden met de agrarische mijlpalen (van zaaien tot oogsten).
Elk van de sabbats van het Wiel van het Jaar heeft zijn eigen unieke energie en symboliek. Vanwege de unieke energie die aanwezig is in elke sabbat, vieren ze deze op verschillende manieren. Vieringen kunnen bestaan uit feesten, rituelen, meditatie en verbinding maken met de natuur.
De acht sabbats van het Wiel van het Jaar
1. Samhain (31 oktober – 1 november)
Samhain (uitgesproken als “sow-en”) markeert het einde van het oogstseizoen en het begin van de winter. Het is een tijd om de doden te eren en de sluier tussen de wereld van de levenden en de doden is dun. Veel paganisten herdenken hun voorouders tijdens deze sabbat.
2. Yule (21 december)
Yule vindt plaats tijdens de winterzonnewende en viert het terugkeren van het licht en warmte. Het is een viering van vernieuwing, wedergeboorte en hoop te midden van de donkerste dagen van het jaar. Yule is de perfecte tijd om na te denken over de duisternis en uitdagingen van het afgelopen jaar en om intenties te maken voor het komende jaar.
3. Imbolc (1-2 februari)
Imbolc (uitgesproken als “im-bulk” of “im-olk”) Imbolc symboliseertt het begin van de lente en de eerste tekenen van nieuwe groei. Daarom is het een tijd voor zuivering, reiniging, inspiratie en inwijding.
4. Ostara (21 maart)
Ostara vindt plaats tijdens de lente-equinox en viert de balans tussen licht en donker. Het is een viering van vruchtbaarheid, groei en het ontluiken van nieuw leven in de natuur. Planten, planning en vernieuwing zijn een belangrijk aspecten van Ostara.
5. Beltane (30 april – 1 mei)
Beltane markeert het begin van de zomer en viert het hoogtepunt van het lenteseizoen. Het is een tijd van vruchtbaarheid, overvloed, liefde, vereniging en passie.
6. Litha (21 juni)
Litha vindt plaats midzomer, tijdens de zomerzonnewende en viert de langste dag van het jaar. Het is een tijd van kracht, groei, overvloed, en voorspoed. Daarbij ook vreugde en dankbaarheid voor de zegeningen van de natuur.
7. Lammas (1 augustus)
Lammas of Lughnasadh (uitgesproken als “loo-nuh-suh”) vindt plaats in de na-zomer. Het symboliseert het begin van de oogsttijd en is een viering van overvloed en dankbaarheid. Het is de tijd om de vruchten van het harde werk te oogsten en te delen met anderen.
8. Mabon (21 september)
Mabon vindt plaats op de herfstequinox. Het symboliseert de balans tussen licht en donker en de overgang van zomer naar herfst. Het is een tijd voor bezinning, dankzegging en voorbereiding op de donkere helft van het jaar.
Bron: Global Heart
Je zou ook interesse kunnen hebben in:
Rituelen voor de winterzonnewende: De magie van de langste nacht verwelkomen
De heilige cacao ceremonie: Een eeuwenoud hart openingsritueel