Fenegriek – Een kruid met indrukwekkende gezondheidsvoordelen
(aHealthylife | Juglen Zwaan) Fenegriek is een kruid dat erg gunstig is voor je gezondheid en welzijn. Het speelt al duizenden jaren een sleutelrol in de (alternatieve) geneeskunde. Tegenwoordig wordt het vaak als supplement ingenomen. Fenegriek zou onder andere gunstige effecten hebben op het testosteronniveau, het bloedsuikergehalte en op de borstvoeding. Hieronder staat alles wat je moet weten over fenegriek; de voordelen, de bijwerkingen en hoe je het kunt gebruiken.
Wat is fenegriek?
Het is een plant die onder de wetenschappelijke naam Trigonella foenum-graecum bekend staat (1). Hij groeit tot een hoogte van ongeveer 60-90 cm. Hij heeft groene bladeren, kleine witte bloempjes, en peulen die kleine goudbruine fenegriekzaadjes bevatten.
Zo zien de zaadjes eruit:
In de Chinese en alternatieve geneeskunde wordt fenegriek al heel lang gebruikt om huidaandoeningen en allerlei andere ziektes te behandelen (1).De laatste jaren wordt het veel gebruikt als specerij en het wordt tevens als verdikkingsmiddel ingezet. Het kan ook in producten zoals zeep en shampoo gevonden worden. Fenegriekzaad en -poeder komt ook in veel Indiase en Aziatische recepten voor, vanwege de voedingswaarde en de zoetige, nootachtige smaak.
Kortom: Fenegriek is een interessant kruid met diverse gebruiksmogelijkheden en mogelijk gunstige gezondheidseffecten.
Voedingswaarde
Een eetlepel hele zaden – een hoeveelheid die je meestal overigens niet in één keer zult eten – bevat 35 calorieën en verscheidene voedingsstoffen (2):
- Vezels: 3 gram
- Eiwit: 3 gram
- Koolhydraten: 6 gram
- Vet: 1 gram
- IJzer: 20% van de ADH
- Mangaan: 7% van de ADH
- Magnesium: 5% van de ADH
Kortom: Fenegriekzaad heeft een gezond voedingswaardeprofiel; het bevat een behoorlijke hoeveelheid vezels en mineralen, zoals ijzer en magnesium.
Fenegriek en borstvoeding
Borstvoeding is de optimale voeding voor pasgeborenen. Het is de beste bron van voedingsstoffen voor de ontwikkeling van een kind (3). Bepaalde zaken kunnen echter zorgen voor onvoldoende melkproductie (3). Fenegriek is een veilig, natuurlijk alternatief voor medicijnen die hiervoor soms worden voorgeschreven. Bij een onderzoek, waarbij 77 moeders van pasgeborenen 14 dagen lang fenegriek-kruidenthee dronken, bleek dat de borstvoedingproductie toenam, waardoor de baby’s aankwamen in gewicht (4). In een ander onderzoek werden 66 moeders opgedeeld in drie groepen: één groep kreeg fenegriekthee, de tweede kreeg een placebo met dezelfde smaak en de derde groep kreeg niets. De onderzoekers constateerden een relatief grote toename in de productie van borstvoeding. Om precies te zijn, nam het volume aan gekolfde borstmelk toe met rond de 34 ml in de controle- en placebogroep en met 73 ml in de fenegriekgroep (5). Deze onderzoeken gebruikten fenegriekthee in plaats van supplementen, maar waarschijnlijk zouden supplementen tot ongeveer dezelfde uitslag leiden (5, 6). Deze uitkomsten zijn bemoedigend, maar als je zorgen hebt over je borstvoedingproductie, bespreek die dan altijd eerst met je vroedvrouw of arts.
Kortom: De beschikbare onderzoeken ondersteunen het gebruik van fenegriek om de borstvoedingproductie te verhogen en de groei van baby’s te bevorderen.
Effecten op testosterongehalte bij mannen
Een van de vaakst voorkomende redenen waarom mannen fenegriek gebruiken is om testosteron te stimuleren. Uit sommige studies blijkt dat het gunstig effecten heeft, zoals het verhogen van het testosterongehalte en het boosten van het libido. Bij een onderzoek werd 500 mg fenegriek per dag gegeven, gecombineerd met een acht weken durend krachttrainingsprogramma. 30 jonge mannen deden vier trainingssessies per week en de helft van hen kreeg ook het supplement (7). Vergeleken met de groep die het supplement niet kreeg, bleken de fenegriekgebruikers een verhoging in testosteron te hebben. In deze groep werd bij de deelnemers ook een afname van lichaamsvet gevonden van 2% (7). Voor het bepalen van de veranderingen in seksfunctie en libido, werd een zes weken durend onderzoek gedaan onder 30 mannen die 600 mg fenegriek per dag kregen. De meerderheid van de deelnemers rapporteerde meer kracht en een verbeterde seksuele functie (8).
Kortom: Hoewel meer onderzoek nodig is, blijkt uit voorlopig onderzoek dat fenegriek een boost kan geven aan de testosteronproductie en de seksuele functie bij mannen.
Fenegriek kan helpen bij beheersing van diabetes en bloedsuikergehalte
De indrukwekkendste resultaten met fenegriek komen uit onderzoek waarin werd geanalyseerd hoe het stofwisselingsziektes zoals diabetes beïnvloedt. Het schijnt zowel bij diabetes type 1 als type 2 goed te werken en bovendien de algemene tolerantie voor koolhydraten te verbeteren bij niet-diabetische, gezonde mensen (9, 10, 11). Bij een onderzoek met type 1 diabetici werd 10 dagen lang 50 gram fenegriekpoeder aan de lunch en het diner toegevoegd. De glucoseafscheiding in urine in 24 uur bleek met 54% te zijn afgenomen, terwijl ook een verlaging werd waargenomen in het LDL- en het totale cholesterol (12). Verder werd bij een onderzoek met niet-diabetische deelnemers die fenegriek kregen, 4 uur na inname een verlaging van het bloedsuikergehalte met 13,4% geconstateerd (13). Deze gunstige effecten kunnen komen door de rol van fenegriek bij het verbeteren van de insulinefunctie. Het kan echter ook zijn, dat de voordelen die werden gevonden in onderzoeken waarbij fenegriekpoeder en -zaad werd gebruikt gedeeltelijk komen door het hoge vezelgehalte (14).
Kortom: De rol van fenegriek bij de beheersing van het bloedsuikergehalte en de behandeling van diabetes 1 en 2 wordt relatief goed ondersteund door onderzoek.
Andere gezondheidsvoordelen van fenegriek
Fenegriek wordt in de alternatieve geneeskunde gebruikt voor het behandelen van een lange lijst van ziektes en aandoeningen. Veel van deze gebruiksmogelijkheden zijn echter niet goed genoeg onderzocht om harde conclusies te kunnen trekken. Voorlopig onderzoek wijst uit dat fenegriek bij de volgende zaken kan helpen:
- Eetlustcontrole: Uit drie onderzoeken naar fenegriek tot nu toe, blijkt dat het tot minder vetinname en minder eetlust leidt. Een 14 dagen durende studie constateerde dat de deelnemers spontaan hun totale vetinname verlaagden met 17% (15, 16, 17).
- Cholesterolniveau: Er is enig bewijs dat het kan zorgen voor verlaging van cholesterol- en triglyceridenniveaus (18, 19).
- Brandend maagzuur: Een verkennende studie bij mensen die veel last hadden van zuurbranden wees uit dat fenegriek de symptomen verminderde. Interessant genoeg was het effect ongeveer gelijk aan dat van maagzuurremmers (20).
- Ontsteking: Fenegriek blijkt een ontstekingsremmende werking te hebben bij proeven met ratten en muizen. Er is verder onderzoek nodig om dit effect te bevestigen bij mensen (21, 22).
Ook sommige overzichten en anekdotische meldingen uit de traditionele geneeskunde suggereren dat het kan helpen bij colitis ulcerosa, andere huidaandoeningen en talrijke ziektes (23, 24).
Kortom: Hoewel verder onderzoek noodzakelijk is, blijkt uit voorlopige gegevens dat fenegriek ook verschillende andere gezondheidsvoordelen zou hebben.
Hoe fenegriek te gebruiken als supplement
Fenegriek kan in verscheidene concentraties en vormen worden ingenomen; een specifieke aanbevolen hoeveelheid is niet vastgesteld. Bovendien kan de dosering verschillen, afhankelijk van wat je wilt bereiken. In het meeste onderzoek naar testosteron wordt ongeveer 500 mg fenegriekextract aanbevolen, terwijl studies op andere gebieden het hebben over een gebruik van rond de 1000-2000 mg. Als je het hele zaad gebruikt, lijkt de effectieve dosis rond de 2 tot 5 gram te liggen, maar het varieert wel van studie tot studie. Als je fenegriek als supplement wilt nemen, kun je het best beginnen met 500 mg en het opvoeren tot 1000 mg na 2 tot 3 weken, als je geen bijwerkingen ervaart. Het kan vóór of tijdens een maaltijd worden ingenomen, maar aangezien het helpt bij het beheersen van je bloedsuikerniveau, zou het handig zijn om het in te nemen bij de maaltijd met de meeste koolhydraten op een dag.
Kortom: Hoeveel fenegriek je zou moeten nemen hangt af van het soort supplement en van het doel dat je wilt bereiken. In pilvorm is de aanbevolen dagelijkse dosering rond de 500 tot 1000 mg per dag.
Veiligheid en bijwerkingen
Verscheidene dierstudies hebben de veiligheid van fenegriekzaad en -supplementen getest. Het lijkt relatief veilig te zijn voor gezonde volwassenen. In dierstudies werden geen negatieve effecten gevonden tot een hoeveelheid van bijna 50 keer de aanbevolen dosis (23, 25, 26). Bij mensen werden tot op heden geen serieuze gezondheidsproblemen gemeld als de aanbevolen hoeveelheid werd genomen. Maar, zoals bij de meeste supplementen, worden weleens minder ernstige bijwerkingen zoals diarree en spijsverteringsproblemen gemeld. Sommige mensen melden ook een afname van de eetlust. Dit is vaak gunstig, behalve als je een eetstoornis hebt of juist probeert aan te komen (16). Bovendien zeggen sommige mensen een vreemde, zoetige lichaamsgeur waar te nemen als ze het nemen, maar dit is onbevestigd. Gegeven het feit dat het zorgt voor verlaging van het bloedsuikerniveau, zou er voorzichtigheid betracht moeten worden als je diabetesmedicijnen gebruikt, of andere supplementen neemt die het bloedsuikerniveau verlagen. Het is altijd een goed idee om je arts te raadplegen als je wilt beginnen met een nieuw supplement. Het allerbelangrijkst is dat je ervoor zorgt dat je een veilige dosis neemt.
Kortom: Bij mensen kunnen enige milde bijwerkingen voorkomen, maar fenegriek lijkt betrekkelijk veilig in de juiste hoeveelheid.
Samenvatting
Fenegriek is een zeer interessant en veelzijdig kruid. Er wordt beweerd dat het goed is bij verschillende aandoeningen en het wordt voor allerlei doelen gebruikt in de kruidengeneeskunde. De moderne wetenschap begint echter net de echte voordelen ervan te ontdekken. Gebaseerd op het beschikbare bewijs kan het gebruik van fenegriek gunstig zijn om het bloedsuikergehalte te verlagen, de testosteronproductie te stimuleren en de melkproductie bij borstvoeding te verhogen. Het zou ook goed kunnen zijn voor je cholesterolniveau, bij het tegengaan van ontstekingen en bij het remmen van de eetlust, maar op deze gebieden is verder onderzoek nodig. Er wordt momenteel nieuw onderzoek naar deze medicinale plant gedaan; het zal interessant zijn om de resultaten daarvan de komende jaren te gaan zien (met toestemming vertaald).
Bron: aHealthylife
Je kunt ook interesse hebben in:
