Zo tem je het stemmetje in je hoofd
(Just Be You | Marian Palstra) Zo tem je het stemmetje in je hoofd
Je hoort hem vast wel eens, dat stemmetje in je hoofd. Streng, afwijzend, onzeker vernietigend. Oftewel je ‘kritische ik’ die oordeelt over je gedachten, je gevoelens en over wat je doet of juist niet doet. Het stemmetje lijkt soms sneller te gaan dan het licht. En zorgt ervoor dat je een beslissing of actie op je todo-lijst voor je uitschuift.
Herken je dit? Mooi! Want dat is stap één. Dan kun je hem leren temmen en hem de dingen laten zeggen waar je wél veel aan hebt.
De kracht van woorden, gedachten en overtuigingen
Als je iets wilt veranderen aan je huidige omstandigheden, is het noodzakelijk om de verhalen die je jezelf vertelt te observeren en er een positieve draai aan te geven. Dit klinkt misschien als abacadabra. Maar door je gedachten aan te passen, verandert automatisch ook hoe je je voelt. En hoe je je voelt, heeft weer effect op wat je uitstraalt en hoe hard en hardnekkig het stemmetje in je hoofd klinkt. Het beïnvloedt zelfs hoe je dag verloopt.
Dat zit zo: door affirmaties regelmatig hardop of in jezelf te herhalen, veranderen de gedachten die je over jezelf hebt. Zo kun je oude, negatieve overtuigingen vervangen door nieuwe, positieve en krachtige overtuigingen. En dan zal je merken dat je leven gaat veranderen.
Wait, what? Ja, echt, categorie: magisch!
Dit is wanneer je ‘kritische ik’ zijn kans grijpt
Je innerlijke criticus kan een behoorlijke pestkop zijn. Bijvoorbeeld wanneer je iets nieuws gaat doen. Je zou dan juist een bemoedigend woordje kunnen gebruiken, maar het stemmetje in je hoofd is dat vaak niet. Als een ander zich zo zou voelen, zou je begripvol zijn of diegene moed inspreken. Maar naar jezelf ben je vaak extra kritisch.
Om meer grip op je innerlijke criticus te krijgen, is het handig om te weten in wat voor situaties of hoedanigheid dit stemmetje meestal zijn kans grijpt. Dat is vooral op de momenten dat je je onzeker voelt of als je zenuwachtig bent. Dus wanneer jij je kwetsbaar voelt.
Het grote voordeel van af en toe je veilige comfortzone verlaten en iets doen wat je eigenlijk best spannend vindt, is dat je jezelf uitdaagt en daarmee ook je brein en je hele (hormoon)systeem op scherp zet.
Dus daag jezelf af en toe uit, ook al vind je het stiekem heel spannend. En wees dan alert op het stemmetje in je hoofd. Zo draag je de verantwoordelijkheid voor dit stemmetje. Op de eerste plaats naar jezelf toe, maar ook naar anderen. Want je innerlijke criticus wijst maar al te graag met z’n vingertje naar anderen.
Een goed gesprek met je ‘kritische ik’
Liever en positiever naar jezelf zijn, begint met een goed gesprek met je innerlijke criticus. Als je merkt dat het stemmetje in je hoofd zich negatief uitlaat, zeg dan dat het oké is om je zenuwachtig of onzeker te voelen. Een beetje spanning of klamme handen betekent dat je het belangrijk vindt wat er staat te gebeuren. Wat het ook is: een presentatie geven op je werk of in je eentje naar een verjaardag waar je weinig mensen kent.
Praat tegen jezelf zoals je tegen een kind zou praten: begripvol, liefdevol, hartelijk. Je innerlijke kind verschilt in dit opzicht weinig met een fysiek kind: op kwetsbare momenten hebben ze hetzelfde nodig. Kies ervoor om je ‘kritische ik’ aan te spreken vanuit de wijze man/vrouw die je ook bent, om het kind in je op te beuren of te troosten. Dit kun je doen door jezelf een brief te schrijven vanuit een oudere (en wijze) versie van jezelf die terugblikt op het nu.
Bekende uitspraken van de ‘bange-ik’ gericht op jezelf:
Je kan er niks van.
Het is waardeloos wat je doet.
Niemand zit hierop te wachten.
Straks val je door de mand.
Bekende uitspraken van de ‘bange-ik’ gericht op anderen:
Hij/zij is niet te vertrouwen.
Hij/zij spoort niet.
Hij/zij heeft ongelijk.
Hij/zij liegt.
Het nut van je innerlijke criticus
Om te beginnen is het stemmetje in je hoofd er altijd. Je kunt er niet omheen, hoe lang je ook mediterend op een yogamatje doorbrengt. En dat hoeft ook niet. Hoewel dit stemmetje je misschien vaker dwarszit dan je lief is, zitten er ook voordelen aan. Het is namelijk de vertolker en uitlaatklep van je gedachten en emoties. En dat is geen knop die je kunt uitzetten. Het is eerder een schakelaar die je op een andere frequentie kunt zetten.
Het stemmetje helpt je ook om voor je passie te gaan. Als het vuur in jou geraakt is en je vol energie ergens voor staat en gaat. Die je zegt dat je moet doorzetten. Kortom, het weerspiegelt niet alleen je diepste angsten en pijnen, maar ook je diepste verlangens, dromen en doelen.
Jij bent wie je bent met al je positieve en negatieve kanten. Het gaat erom dat je beide kanten leert omarmen. Je kwetsbaarheden én je verlangens. Je pijn en je vreugde. De kunst is om deze vertolker beter te leren sturen.
Negativiteit weegt vaak zwaarder dan positiviteit
We hebben de neiging om meer te luisteren naar negatieve uitlatingen (zowel in onszelf als van anderen) dan naar de positieve uitlatingen. Je kunt dit invloedrijke stemmetje beïnvloeden door het een halt toe te roepen. Net zoals je zou doen bij een kind dat jouw gedachten hardop tegen een ander zou roepen. Zoals: je kan er niks van! Je bent waardeloos!
Een veelvoorkomende uitspraak is: Ik durf het niet. Of: Ik wil het niet.
Bedenk voor jezelf welk gevoel hier achter schuilgaat. Kun je dit benoemen?
Het zou kunnen dat: Ik kán het niet erachter zit. De overtuiging iets ‘niet te kunnen’ is een diepere emotie dan iets ‘niet willen’ of ‘niet durven’. Denken iets niet te kunnen, kleeft aan de angst om door de mand te vallen, om te falen. Bedenk dan wat het ergste is dat zou kunnen gebeuren. Dit zou namelijk best eens kunnen meevallen. Vaak zijn we banger voor wat we dénken dat er gaat gebeuren dan dat er daadwerkelijk gebeurt.
Van zelfverwijt naar opbouwende kritiek
Het verhaal dat je jezelf vertelt, kun je beïnvloeden door positief tegen jezelf te praten. Geen zelfverwijt, maar opbouwende kritiek. Dan val je jezelf niet af, blijft je eigenwaarde en energielevel in tact en wordt je minder opgeslokt door negatieve gedachten en gevoelens.
Zodra je door het leven wordt uitgedaagd of zelfs zwaar op de proef wordt gesteld, popt het stemmetje in je hoofd op: “Zie je wel, ik kán het ook niet”. Zodra je jezelf hoort afsnauwen, kun je het wat luchtiger maken door bijvoorbeeld te zeggen: Hallo criticus, jij ook hier?
Probeer je zelfkritiek even te parkeren en observeer je emoties. Welke gevoelens, emoties of gedachten ervaar je? Voel je je opgelaten, angstig, verward, overrompeld, verdrietig, boos, chagrijnig? Het gaat meestal om dit soort ongewenste, onprettige gevoelens. Ontdek bij jezelf welke emotie je het meest dwarszit. Daarmee erken je het en stop je het niet weg. Dit gevoel heeft namelijk een functie. Een boodschap.
Door het stemmetje in je hoofd te analyseren, kom je erachter waar je werkelijk behoefte aan hebt, in plaats van ruziemaken, in de verdediging schieten of te veel snoepen. Wat zou je tegen je innerlijke kind kunnen zeggen om het gerust te stellen?
Om het stemmetje in je hoofd nóg beter op te merken, helpt de affirmatie of de mantra: Ik ben alert op mijn innerlijke criticus.
Zo kun je het stemmetje eerder tackelen en omzetten in een positieve gedachten. Zelfs op een drukke dag.
Noteer de zinnen die je je innerlijke criticus hoort roepen. Bijvoorbeeld bij notities in je telefoon. Maar als je het opschrijft, heeft nog meer impact.
Veel succes en plezier met het stemmetje in je hoofd!
Je kán het!
Accepteer dat wat er is. Laat los wat is geweest. Heb vertrouwen in wat kan zijn.
Bron: Just Be You
Je kunt ook interesse hebben in: