6 ontstekingsremmende theesoorten
(aHealthylife | Juglen Zwaan ) Al eeuwenlang worden planten, kruiden en specerijen medicinaal gebruikt. Ze bevatten krachtige plantenstoffen ofwel fytochemicaliën, die oxidatieve schade aan je cellen voorkomen en ontstekingen tegengaan. Vanwege hun ontstekingsremmende eigenschappen kunnen bepaalde planten pijn door ontsteking verlichten. Tevens kunnen ze een bijdrage leveren aan de bestrijding van sommige inflammatoire ziekten. Thee drinken van deze planten, kruiden en specerijen is een makkelijke manier om profijt te hebben van deze gunstige eigenschappen. Hieronder worden 6 krachtige ontstekingsremmende theesoorten besproken.
1. Groene thee (Camellia sinensis L.)
Groene thee komt van dezelfde struik als zwarte thee, maar de blaadjes worden anders verwerkt, waardoor ze hun groene kleur behouden. De gezondheidsbevorderende verbindingen in groene thee worden polyfenolen genoemd. Van deze polyfenolen is epigallocatechine-3-gallaat (EGCG) het krachtigst (1). EGCG heeft ontstekingsremmende eigenschappen die verlichting kunnen brengen bij de vlagen van pijn en ongemak van inflammatoire darmziekten (IBD), zoals de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa (1, 2). Een 56 dagen durende studie onder mensen met colitis ulcerosa bij wie conventionele middelen niet werkten, wees uit dat behandeling met medicijnen op basis van EGCG zorgde voor een afname van de symptomen met 58,3%, vergeleken met de placebogroep, waarin geen verbetering optrad (2). Groene thee lijkt ook ontstekingsremmend te werken bij aandoeningen die door ontsteking worden aangedreven, zoals hartziektes, de ziekte van Alzheimer en zelfs bepaalde soorten kanker (1). Groene thee kun je zetten van een zakje of losse blaadjes. Ook kun je fijngemalen groene-theeblaadjes kopen, genaamd matcha-poeder, waarvan je gewoon een lepel in heet water kunt doen. Hoewel groene thee door de meeste mensen veilig gedronken kan worden bevat het wel cafeïne, wat bij sommigen de slaap nadelig beïnvloedt. Verder kan de opname van ijzer worden verstoord als je er grote hoeveelheden van drinkt (3). Bovendien kunnen bepaalde stoffen in groene thee een interactie aangaan met bepaalde medicijnen, waaronder paracetamol, codeïne, verapamil, bepaalde bètablokkers, tamoxifen en bortezomib. Vraag dus een gezondheidsprofessional of je het kunt drinken, vooral als je er veel van drinkt (4). Groene thee en matcha-poeder zijn ruimschoots te verkrijgen in winkels en online.
Kortom: Groene thee en matcha zijn bronnen van de ontstekingsremmende stof EGCG, die kan zorgen voor afname van ontsteking en symptomen gerelateerd aan chronische darmziekten en andere ontstekingsgerelateerde ziekten.
2. Heilige basilicum (Ocimum sanctum)
Heilige basilicum, dat beter bekend staat onder de Hindi naam tulsi, is een meerjarige plant die in India en Zuidoost-Azië groeit. In de Ayurvedische geneeskunde staat tulsi bekend als de ‘onvergelijkbare’ en ‘koningin van de kruiden’, vanwege de grote reeks gezondheidsbevorderende eigenschappen. Volgens de alternatieve geneeskunde kan tulsi je lichaam helpen om emotionele stress, milieustress en metabole stress tegen te gaan. Deze vormen van stress liggen vaak aan de basis van ontstekingen, waardoor chronische ziekten kunnen ontstaan (5). Zowel uit dierstudies als onderzoek op mensen is gebleken dat tulsi ontstekingsremmende eigenschappen heeft die kunnen zorgen voor verlaging van bloedsuikerspiegels, cholesterol- en bloeddrukniveaus (6). Er zitten verbindingen in de bladeren en zaadjes van de plant die ook urinezuurniveaus kunnen verlagen, waardoor de pijn van ontstekingsaandoeningen zoals jicht en reuma kan worden verlicht (6). Sommige van de stoffen in tulsi werken tegen ontsteking doordat ze de cox-1- en cox-2-enzymen remmen, die inflammatoire sofjes produceren en pijn, zwelling en ontsteking aanwakkeren (6). Thee van tulsi is bij veel natuurwinkels en online te verkrijgen. Het kan door de meeste mensen dagelijks zonder problemen worden gedronken.
Kortom: Thee van heilige basilicum of tulsi kan ontstekingen bestrijden en pijn door jicht, reuma of andere ontstekingsziektes verlichten. Ook kan het je cholesterol-, bloedsuiker- en bloeddrukniveaus verlagen.
3. Kurkuma (Curcuma longa)
Kurkuma is een bloeiende plant met een eetbare wortel (wortelstok) die vaak wordt gedroogd en tot poeder vermalen om als specerij te gebruiken. De wortel kan ook worden geschild en fijngehakt. Het werkzame ingrediënt in kurkuma is curcumine, een gele stof die bekend staat om de vele gezondheidsvoordelen. Het zorgt voor afname van ontsteking en pijn door een aantal stofwisselingsroutes te onderbreken die tot ontsteking leiden (7). Er is onderzoek gedaan naar kurkuma en curcumine vanwege de effecten op chronische inflammatoire ziektes zoals reumatoïde artritis, IBD en hartziekten. Tevens kan het de reumatische gewrichtspijn en spierpijn na het sporten verlichten – beide zijn het gevolg van ontsteking (7, 8, 9). Bij een 6 dagen durend onderzoek onder mensen met pijn en ontsteking door artrose bleek dat 1500 mg curcumine verdeeld over 3 doseringen per dag leidde tot een significante afname van de pijn en verbetering van het fysieke vermogen, vergeleken met een placebo (8). Een andere studie onder 20 actieve jonge mannen wees uit dat 400 mg curcumine spierpijn en spierschade na het sporten verlichtte, vergeleken met een placebo (9). In deze studies werden echter grote geconcentreerde hoeveelheden curcumine gebruikt; het is dus niet duidelijk of hetzelfde effect verkregen kan worden met kurkumathee (10). Als je kurkumathee wilt zetten, laat dan 1 theelepel kurkumapoeder of geraspte kurkuma op 475 ml heet water 10 minuten trekken. Doe het vervolgens door een zeef en voeg naar smaak citroen of honing toe. Door er wat zwarte peper aan toe te voegen wordt de curcumine beter opgenomen (7).
Kortom: Curcumine, het werkzame bestanddeel in kurkuma, kan ontsteking en pijn verlichten bij inname in grote doseringen. Het is echter onduidelijk of de dosis in kurkumathee hetzelfde effect kan hebben.
4. Gember (Zingiber officinale)
Er zijn in gember meer dan 50 verschillende antioxidanten aangetroffen. Veel daarvan zorgen voor een sterke afname van de aanmaak van cytokines, ontstekingsbevorderende stoffen in het lichaam (11). Bij mensen met diabetes zorgde 12 weken lang dagelijkse inname van 1600 mg gember voor afname van nuchtere bloedsuikerniveaus, totaal cholesterol, triglyceriden en ontstekingsmarkers in het bloed, waaronder C-reactieve proteïne (CRP), vergeleken met een placebo (12). Tevens wees een studie uit dat 3 maanden lang 1000 mg gember per dag bij mensen met artrose zorgde voor verlaging van ontstekingsmarkers (13). Maar in deze studies werden hoge doseringen gember gebruikt, geen gemberthee. Het is daarom niet duidelijk of het drinken van gemberthee ook zulke effecten zal hebben. Vanwege de zoetige en ietwat pittige smaak kun je met gember een heerlijke thee maken, door 1 eetlepel verse gember of een theelepel gemberpoeder 10 minuten te laten sudderen. Zeef het daarna en drink het met citroen of honing.
Kortom: Gember bevat bestanddelen die de productie van ontstekingsbevorderende stoffen in je lichaam beperken. Het is goed voor de bloedsuikerspiegel en het cholesterolniveau en kan pijn door artrose of reuma en ontsteking verminderen.
5. Rozenbottel
Rozenbottels zijn de rode, ronde en eetbare pseudovruchten die overblijven nadat een roos haar bloemen heeft verloren. Ze worden al meer dan 2000 jaar gebruikt in de kruidengeneeskunde, omdat ze tjokvol zitten met antioxidanten, waaronder bètacaroteen en vitamine C en E (14). Rozenbottels bevatten fenolen, krachtige ontstekingswerende stoffen die bescherming bieden tegen celschade (15). Volgens onderzoek kan rozenbottelpoeder pijn en andere symptomen gerelateerd reuma verlichten, door de productie van ontstekingsbevorderende cytokinen te remmen (15). Rozenbottels bevatten ook gezonde vetstoffen, waaronder de triterpeenzuren ursolzuur, oleanolzuur en betulinezuur. Deze remmen de cox-1- en cox-2-enzymen, die zorgen voor ontsteking en pijn (15). Rozenbottelthee maak je door 10 verse of gedroogde rozenbottels fijn te prakken of te verkruimelen. Meng dit met ongeveer 355 ml heel heet maar niet kokend water en laat 6 tot 8 minuten trekken. Haal door een zeef om de pulp te verwijderen en voeg desgewenst honing toe. Deze thee is diep koraalrood en heeft een bloemig aroma.
Kortom: Volgens onderzoek zorgt rozenbottel voor afname van de aanmaak van ontstekingsbevorderende stofjes en remt het cox-1- en cox-2-enzymen, die ontsteking en pijn veroorzaken.
6. Venkel (Foeniculum vulgare)
De smaak van de knol en de zaadjes van de Mediterrane venkelplant wordt vaak vergeleken met die van anijs of zoethout. Als je daar dus van houdt zul je de ontstekingsremmende venkelthee ook lekker vinden. Net als rozenbottels zit venkel vol met ontstekingsremmende fenolzuren. Een paar van de meest werkzame daarvan zijn chlorogeenzuur, rozemarijnzuur, quercetine en kaempferol (16). Er zijn onderzoeken die uitwijzen dat venkel kan zorgen voor afname van pijn, vooral menstruatiepijn, wat te danken kan zijn aan de krachtige ontstekingsremmende stoffen erin. Een studie van 3 dagen onder 60 jonge vrouwen toonde aan dat 120 gram venkelextract per dag zorgde voor een significante afname van menstruatiepijn, vergeleken met een placebo (17). Venkelthee is makkelijk te maken door 240 ml kokend water op 2 theelepels gemalen venkelzaad te gieten. Laat ongeveer 10 minuutjes trekken en drink het daarna met honing als je wilt.
Kortom: Venkelthee, gezet van de anijsachtige gemalen zaadjes, kan pijn verlichten vanwege de ontstekingsremmende eigenschappen.
Tips en waarschuwingen voor theedrinkers
Een paar tips om te onthouden:
Zet een betere kop thee
Als je verse thee zet, gebruik dan zo mogelijk liever losse blaadjes dan een theezakje. Een studie naar antioxidanten in thee wees uit dat losse thee meestal meer ontstekingsremmende antioxidanten bevat dan theezakjes (18). Dezelfde studie meldde dat 5 minuten trekken lang genoeg is om 80-90% van de antioxidanten vrij te maken. Langer trekken zorgt meestal niet voor meer (18). Wees creatief en combineer verschillende theetjes met andere ontstekingsremmende kruiden, specerijen zoals kaneel en kardemom, of fruit zoals citroen en sinaasappelschijfjes. Veel van die ingrediënten werken ook samen, wat zorgt voor een nog gezonder effect (19). Vergeet niet dat thee van planten gemaakt wordt. Die kunnen na verloop van tijd hun werkzaamheid verliezen of bederven. Gebruik altijd verse ingrediënten als je thee zet.
Wees voorzichtig met kwaliteit en kwantiteit
Hoewel thee werkzaam kan zijn tegen ontsteking en verschillende andere gunstige effecten heeft, zijn er wel een paar dingen om rekening mee te houden. Sommige theeplanten zijn bespoten met pesticiden en onkruidverdelgers, dus probeer kwalitatief goede, biologische thee zonder bestrijdingsmiddelen te vinden. Een studie naar pesticiden in thee uit China wees uit dat er in 198 van de 223 proefmonsters resten van bestrijdingsmiddelen zaten. In 39 daarvan zaten zelfs hoeveelheden die hoger waren dan de toegestane limiet in de Europese Unie (20). Bovendien is het belangrijk om thee in een luchtdichte verpakking te bewaren, op een donkere, droge plek. Als je het niet goed bewaart kunnen er mycotoxines ontstaan, schadelijke bijproducten van een schimmel die op sommige voedingsmiddelen kan groeien en ook in thee is aangetroffen (21). Als laatste kan thee soms een wisselwerking aangaan met medicijnen, supplementen of kruiden als je er veel van drinkt. Als je bezorgd bent over mogelijke interacties raadpleeg dan een gezondheidsprofessional (4).
Conclusie
Thee zetten van gezonde en ontstekingsremmende planten, kruiden en specerijen is een makkelijke manier om je gezondheid te stimuleren. Probeer daarom eens een van de genoemde theetjes, zoals groene, rozenbottel-, gember- en kurkumathee als je profijt wilt hebben van deze gezonde en ontstekingsremmende eigenschappen. Gezien de vele variëteiten en smaken is het geen wonder dat thee een van de populairste dranken ter wereld is (met toestemming vertaald).
Bron: aHealthylife
Je kunt ook interesse hebben in:
Top 10 ontstekingsremmende voedingsmiddelen
Zelfgemaakte gemberthee tegen reisziekte en zwangerschapsmisselijkheid!
