Compassie als medicijn tegen stress
(Psychologie van Succes | Albert Sonnevelt) Compassie lijkt misschien voor gestreste Westerlingen een soft begrip uit de Oosterse Wereld, maar het is een serieus wetenschappelijk onderzocht onderwerp, dat jou kan helpen om een burn-out te voorkomen.
Compassie is meer dan ontspanning
Wat heb je allemaal al gedaan om van je chronische spanning af te komen?
Mijn zoektocht naar innerlijke rust is al lang aan de gang. Ruim 30 jaar geleden, midden in een emotionele crisis, begon ik met Hatha Yoga. Helaas was ik toen veel te gespannen om er van te kunnen genieten.
Want; Ontspanning is spanningsbewustwording…
Door de ontspanning kwam ik erachter hoe gespannen ik eigenlijk was. Terwijl de hele yogaklas ontspannen lag te ademen, ging mijn hart als een gek tekeer. Half hyperventilerend probeerde ik mijn adem onder controle te krijgen. Maar mijn paniek was zo groot, dat ik door die verwoede pogingen om tot rust te komen, mijn beklemmende stress alleen maar liet groeien.
Ik probeerde vuur met benzine te doven…
Via meditatie, ademtherapie, diverse guru’s en tientallen boeken over het onderwerp ontspanning kwam ik terecht bij Mindfulness. Geïnspireerd door Thich Nhat Hanh, Eckhart Tolle en Jon Kabat Zinn, deed ik serieus mijn best om in het Hier-en Nu te zijn…. Ook dit was weer één lange ervaring van vallen en opstaan.
Totdat ik in contact kwam met het begrip zelf-compassie. Misschien heb je inmiddels uit het bovenstaande begrepen dat ik de afgelopen jaren vooral bezig was met vechten tegen van alles en nog wat; stress, angst, klachten en onrust. Dat is alles behalve acceptatie en overgave. Wanneer je steeds maar het idee hebt dat je iets moet DOEN, in plaats van de zaken te laten…, dan blijf je spanning houden.
Pas wanneer je echt bereid bent om het verzet op te geven, dan kan het leven pas echt toestromen. Dan kan de kracht van compassie het werk voor je doen.
Veel woorden voor hetzelfde begrip compassie
Volgens Wikipedia betekent het begrip compassie vooral mededogen en medeleven. Je voelt mee met het lijden van de ander. Dat zit besloten in het woord ‘mede’. Andere betekenissen die compassie omschrijven, hebben ook te maken met zorgzaamheid, liefdevol aanwezig zijn, vriendelijke kalmte, vergeving en dankbaarheid. Bij zelfcompassie gaat het vooral om het toepassen van deze begrippen op je zelf.
Zodra je meer contact maakt met je hart, dan heb je minder de neiging om in je hoofd te zitten. Dan ontstaat er een zachte onderstroom in je dagelijkse handelen waar stress geen plaats meer heeft. Door het gordijn van irritatie en boosheid komen steeds meer zonnestraaltjes van geluk in je leven.
Het zijn natuurlijk allemaal woorden, die in de theorie bijzonder leuk klinken. Maar het iedere dag opnieuw in de praktijk brengen is wel degelijk anders. Dat was ook mijn worsteling met alle andere stromingen die me konden helpen bij een leven vol blijheid.
Helaas is er geen ´Instant Happiness.´ De enige ´snelweg naar geluk´ is het iedere dag bewust oefenen van een aantal eenvoudige technieken, zonder dat het een doel op zich wordt. Zodra je namelijk de behoefte krijgt om iets te DOEN om een gewenst RESULTAAT te krijgen, dan mag je stoppen…
De reis naar binnen mag beginnen bij een moeiteloos verlangen, zonder afkeuring van jezelf. Wanneer je NU kunt starten en geen oordeel hebt, dan kan er al iets in jou ontspannen. De grondhouding van compassie is dat je al helemaal o.k. bent. Je hoeft niet meer jezelf te worden. Je bent het al. (Ook al komt er nog honderd keer een ´ja-maar-stemmetje´) Je hoeft niet meer te therapeuteren. Sta jezelf toe om te herinneren dat je al heel en compleet bent.
Je adem als ankertouw
De eerste fase waar je doorheen gaat is het weer gaan ´wonen´ in je lichaam. Meestal ben je met je gedachten ´daar´ en niet ’hier´. Zodra jouw aandacht in de toekomst of het verleden is, dan is het erg lastig om nog iets van je lichaam te voelen. De prettigste manier om jezelf weer in het hier-en-nu te zetten is met behulp van jouw ademhaling. Terwijl je dit leest, kan je al iets meer jouw adem gaan volgen. Laat je ogen langs de tekst gaan en ondertussen neem je ook jouw adembeweging waar. Zit die adem hoog of laag? Is hij diep of oppervlakkig? Gaat hij snel of langzaam? Is er veel of weinig inspanning om te ademen?
Registreer al die indrukken heel feitelijk, zonder waardeoordeel. Geniet van het feit dat de adem zich in en uit je lichaam beweegt, zonder dat je er iets voor hoeft te ´halen´. Je adem is het ankertouw van je lichaam. Daarmee ben je bestand tegen heftige stormen die zich buiten jou afspelen. Je laat je daardoor minder meesleuren met de emotionele golven die op jouw kust beuken.
Laat je raken
Met de eerste fase zou je misschien kunnen denken dat je ´immuun´ moet worden voor de ellende van de ander. Dat je jezelf zou moeten afsluiten voor de buitenwereld. Bij het tweede element van compassie blijkt het tegenovergestelde waar te zijn. Denk maar eens aan grote wereldleiders zoals Nelson Mandela, Moeder Theresa en Ghandi. Deze bijzondere mensen hadden juist als belangrijkste kwaliteit om zich open te stellen voor het leed van hun medemens.
Pas op het moment dat je geraakt wordt door emoties als verdriet, angst, boosheid en wanhoop, dan laat je het leven werkelijk toe. Boeddha zei al dat het leven bestaat uit lijden. Juist door het te omarmen en je er niet tegen te verzetten, kan je het leven volledig leven. Als je die emoties toelaat, kan ook het gevoel van liefde, geluk en dankbaarheid ruimte krijgen.
Mensen die deze hartkwaliteiten toestaan in hun leven voelen bovendien sympathie. Deze elementen van genegenheid en warmte zijn een vast onderdeel van compassie. Het nodigt je uit om de ander te ondersteunen. Je schept vreugde uit het feit dat je onbaatzuchtig kunt helpen. Daarbij laat je verwachtingen los. (Geen makkelijke klus want je verongelijkte ego wil het liefst erkenning en herkenning voor alles wat je doet..)
Liefde in actie
Het derde en laatste element van compassie gaat over het TOEPASSEN van je verlangen om je eigen lijden en dat van anderen te verzachten.
Er ontstaat een energie die dichtbij het gevoel van verliefdheid komt. Je wil zo graag dichtbij de ander zijn. Je hebt de behoefte, zonder dwang of moeten, om je medemens even de dragelijke lichtheid van het bestaan te laten voelen. Wat je aan de ander geeft, geef je tegelijkertijd aan jezelf.
Daar waar liefde is, kan geen angst zijn. Stress is angst. Daarom is een mooie compassievolle vraag naar jezelf en de ander, wanneer je in een conflict zit; ´Wat zou liefde doen?´
Bron: Psychologie van Succes
Je kunt ook interesse hebben in:
Dit is een belangrijke oorzaak van een burn-out
Meditatie verandert de architectuur van het brein. Deze studie bewijst het op indrukwekkende wijze
