De kooien die je voor jezelf bouwt – en hoe je eruit ontsnapt
(soChicken | Jelle Hermus) Ik was een tijdje idealist. En het was niet de beste tijd uit mijn leven. Want hoewel idealisme leuk klinkt – is het niets anders dan een zelfgebouwde kooi.
Wanneer goed doen slecht wordt
Precies. Idealisme is een -isme. En dat betekent dat het met regels, grenzen, oordelen en beperkingen komt. Dat is niet erg – totdat het wel erg wordt.
Als idealist bijt je je vast in een denkbeeld. Een specifieke kijk op de wereld. Je koppelt je identiteit aan een zienswijze. En hierdoor maak je jezelf minder vrij en beperk je je mogelijkheid tot groei.
En ik doe er zelf ook aan mee. Het verschil met vroeger is dat ik me er nu van bewust ben. Ik ben me in ieder geval bewust van de kooien die ik voor mezelf bouw. En soms kies ik er bewust voor om erin te blijven.
Ik heb meer voorbeelden nodig
Oké. Duurzaamheid. Op een bepaald moment enkele jaren geleden drong het tot me door. We vernietigen structureel het ecosysteem waarop onze samenleving gebaseerd is. Dit bestempelde ik als ‘slecht’, en ik werd voorstander van duurzaamheid.
Logisch op zich.
Maar het ging verder. Ik werd dogmatisch. Ik begon te wapperen met een morele vlag. Ik voerde heftige discussies. Wees mensen op hun gedrag – ik begon te evangeliseren.
Nu is er niets mis met het verkondigen van je mening. Zeker niet als het grotendeels gezond verstand is dat spreekt. Maar toch voelde het alsof er iets niet goed ging. En later begon ik in te zien wat dat was.
Ik handelde vanuit angst – niet vanuit liefde. En niet alleen dat: ik voelde me een constante verrader. Omdat ik steeds dingen deed die niet duurzaam waren. Of omdat ik steeds weer ontdekte dat ik dácht dat iets duurzaam was, terwijl het in werkelijkheid destructief was voor het klimaat.
Maar moeten we dan geen zonnepanelen nemen?
Nee. En ja. En dat is dus het punt. Je moet niets. Misschien wil je dingen. Met de kennis van nu zou je kunnen stellen dat je waarschijnlijk zonnepanelen wilt nemen, op basis van de toekomst die je wenst vorm te geven. Maar het moet niet.
Je hoeft geen zonnepanelen te nemen omdat het juist is. Want wat juist is, is nooit echt duidelijk. Je kunt ze nemen omdat je het wilt. Omdat je – gezien je observatie van de werkelijkheid – het een goed idee vindt.
Goed en slecht zijn altijd relatief. En zodra mensen gaan wapperen met de morele vlag is het tijd voor vraagtekens. De vraag is wat mij betreft niet ”is dit goed of fout?”.
De vraag zou moeten zijn: ”wat werkt het best, gezien de doelen die ik wil bereiken en de waarden die ik koester?”
De kooi zonder vlees
Ik eet geen vlees meer sinds ik naar India ben vertrokken in februari 2016. En eenmaal thuis gekomen leverde dat nog verrassend veel discussie op met mensen in mijn omgeving. Want nu ik mezelf neerzet als ‘vegetariër’ heb ik een nieuwe kooi voor mezelf gebouwd.
En ik ben me daar heel bewust van. Doordat ik geen vlees eet maak ik mensen zenuwachtig. Deels omdat het ze confronteert met hun keuzes (mensen gaan zich soms spontaan verontschuldigen voor hun eetpatroon). Maar ook omdat het mij minder flexibel maakt. Ik maak mezelf minder vrij – terwijl ik mezelf de afgelopen jaren juist steeds vrijer heb gemaakt.
Ik weet niet of ik voor altijd volledig vega zal eten. En dat is het punt: ik vind het nu prima in mijn vleesloze kooi. Maar ik besef dat ik in een kooi zit. Ik voel me er goed bij zolang ik me er goed bij voel. En als dat ooit verandert, dan verandert dat.
Omdat ik me bewust ben van deze kooi, zit hij niet op slot. Ik kan ieder moment opstaan en eruit lopen. Ik zie mezelf niet als een vegetariër. Maar ik eet momenteel geen vlees, en dat bevalt me prima.
Je bent niet je overtuigingen
Hoe sterker je in je overtuigen staat, des te minder vrij je wordt. En dat is geen probleem. Ik denk wel dat het interessant is om je ervan bewust te zijn.
Want al die oordelen, die kooien, die stempels van ‘goed’ en ‘slecht’. Ze maken het leven niet vloeiender. Ze maken alles star.
We moeten nu eenmaal nog velden met olie verbranden om voldoende zonnepanelen te kunnen bouwen. Sommige mensen moeten een overdosis snuiven om tot verandering te kunnen komen. Vaak moet er een ernstig ongeluk gebeuren voordat de veiligheid wordt aangescherpt.
‘Slechte dingen’ gebeuren. En soms leiden ze tot ‘goede dingen’.
Is de wereld beter af nu ik geen vlees eet? Wellicht. Misschien dat de enorme vraag naar vlees de ontwikkeling van clean meat juist bespoedigt. En kan ik beter kilo’s vlees eten om sneller meer dierenleed te voorkomen.
Het punt is: doe lekker wat goed voelt voor jou. Leef zoveel mogelijk vanuit liefde – laat angst los. Volg je hart, kom steeds dichter bij jezelf. Zo maak je jouw leven leuker. En zo maak je doorgaans de levens van anderen leuker.
Minder dogma, minder oordelen, minder wijzende vingers.
En kies voor dat wat werkt. Jij bent niet je overtuigingen. Als blijkt dat je dacht dat iets werkte, en het blijkt niet te werken, wees dan bereid om ‘over te stappen’. Maak jezelf niet onvrij met meer afgesloten kooien. Maak jezelf vrijer.
Bron: soChicken
Je kunt ook interesse hebben in:
