De ‘Art Lords’ uit Afghanistan schilderen op straatniveau
(Global Voices) Het begon met een droom van twee jongens uit de Afghaanse hoofdstad Kabul, Omid Sharifi en Kabir Mokamil, die Afghanistan wilden heroveren op “dieven en corrupte personen”. De bezette stedelijke ruimtes van de Afghaanse hoofdstad Kabul waren het canvas dat op hen wachtte.
En zo ontstond in 2015 ArtLords – Afghan Art and Cultural Association.
‘We wilden een grassroots-beweging beginnen om de publieke opinie te veranderen – een beweging die kan resulteren in transparantie en verantwoordelijkheid,’ zei Sharifi tegen Global Voices tijdens een interview in het kantoor van het kunstenaarscollectief.
‘Met straatkunst moedig je mensen aan om vragen te stellen,’ legde de 31-jarige kunstenaar uit.
‘Uiteindelijk kunnen alleen mensen de corrupte personen verantwoordelijk stellen!’
Explosievenmuren en verder
Kabul, dat ooit een mooie stad was, maar werd verwoest door tientallen jaren van oorlog, moest weer mooi worden, besloten Sharifi en Mokamil.
Hun eerste doelen om straatkunst te realiseren, waren de explosievenmuren die in de hele stad zijn opgetrokken om de door explosies geraakte infrastructuur te beschermen.
Maar om hun boodschap landelijke bekendheid te geven, moest het collectief ook buiten de stad opereren. Na verloop van tijd breidden ze hun activiteiten uit naar 17 van de 34 provincies in Afghanistan, waarvan een aantal nog heel onveilig waren.
Tot op heden hebben ze bijna 600 muurschilderingen gecreëerd en alleen vorig jaar al meer dan vijftig theateroptredens gedaan.
Voor Sharifi zijn de ‘Art Lords’ soldaten aan de frontlinie van de strijd tegen onrecht. Favoriete thema’s van het kunstenaarscollectief zijn gendergelijkheid, kinderrechten en de strijd tegen corruptie.
Als onderdeel van de beweging #ReclaimKabul zijn vijftig straten in heel Kabul vernoemd naar sterke Afghaanse vrouwen. Het doel van deze campagne is om te benadrukken dat Kabul een stad van iedereen is en niet alleen van corrupte ambtenaren, warlords en criminelen. Bezet Kabul met empathie, liefde en vriendelijkheid.
Het Art Lords project wordt gefinancierd door particuliere bronnen, internationale organisaties en buitenlandse regeringen. Voor een organisatie met 17 vaste en 41 part-time medewerkers is financiering echter altijd een uitdaging geweest.
Een deel van de inkomsten om projecten te financieren, is afkomstig van een koffietent onder het kantoor van ArtLords dat dient als podium voor culturele publieksevenementen.
‘Er zijn bedreigingen geweest’
De ambivalente houding van autoriteiten ten opzichte van het kunstproject, vooral op lager niveau, heeft ArtLords soms in problemen gebracht.
Maar het collectief heeft in de regering ook contacten die hen steunen en er is een prettige samenwerking met scholen en universiteiten. Sharifi noemde het groepswerk ‘een protest tegen (Talibanleider) Mullah Omar, corruptie en drugs’.
Door deze ondubbelzinnige, maatschappelijke positie is ArtLords tijdens zijn kunstmanifestaties al acht keer direct bedreigd, zegt hij.
Maar Sharifi vertelt ook dat hun levens, in bepaalde opzichten, niet verschillen van dat van iedere andere burger in een land waar ‘veiligheidsproblemen bij het leven horen, zoals eten, drinken en slapen’.
‘Er zijn bedreigingen en echte angsten, en we hebben allemaal serieuze, psychische problemen … maar hebben we een keus?’, vraagt hij.
‘Wat kunnen we anders doen?’
ArtLords zonder grenzen?
Het werk van ArtLords heeft internationale erkenning gekregen en werd onlangs genomineerd voor de 2019 Freedom of Expression Awards in de categorie ‘kunst’, gewonnen door de Koerdisch politieke schilder en journalist Zehra Doğan.
Momenteel zoekt het collectief uitbreiding naar een internationale organisatie die zich bezighoudt met de persvrijheid in Zuid-Azië en landen van het Midden-Oosten.
Er wordt nog gekeken of plannen om een filiaal te openen in de Verenigde Staten en een Afghaanse kunstgalerie in Dubai financieel haalbaar zijn.
Eerder deze maand toonde ArtLords zijn magie tijdens een tentoonstelling in de Zwitserse stad Lugano.
Als muren hartjes 💜 krijgen, dansen de mensen.
Maar het belangrijkste publiek zullen altijd de Afghanen zelf zijn. Dat Sharifi diepe gevoelens van compassie heeft voor de Afghanen komt duidelijk naar voren in het interview dat hij gaf aan Global Voices:
