Overspannen – 4 tips voor snel herstel
(soChicken | Jelle Hermus) Voel je je overspannen en weet je niet waar je moet beginnen? In dit artikel deel ik praktische tips voor snel herstel. Het komt goed!
Overspannen – het laatste station voor burn-out
In het Nederlands maken we een strak onderscheid tussen overspannen zijn en een burn-out hebben. In werkelijkheid kun je overspannenheid zien als het laatste station voor burn-out.
In het Engels noemen ze het emotional exhaustion – emotionele uitputting. En als je het zo verwoordt dan wordt de ernst van de situatie ineens een stuk duidelijker.
Je bent overspannen? Goedzo. Dan is dit je moment om af te remmen voordat het verder en dieper gaat. Dit is je kans om te voorkomen dat je maandenlang thuis komt te zitten of – nog erger – straks met paniekaanvallen zit te shaken op de grond.
Niet fijn.
Je weet dat je overspannen bent wanneer je een lange tijd emotioneel overbelast bent geweest (stress, overwerken, neurotisch, etc.), wanneer je veel moe bent, moeilijk of onrustig slaapt, prikkelbaar wordt, angst en stress voelt, sombere gevoelens ervaart en/of allerlei andere vage lichamelijke klachten krijgt.
Je weet het ook omdat je omgeving je al meerdere malen heeft verteld dat je moet afremmen, en jij het beter denkt te weten. ”Nog even dit regelen, en dan ga ik rustig aan doen.” of ”Ik KAN niet afremmen, ik zit vast in deze situatie.”
Nou goed – overspannen zijn is niet leuk. Dat had je al gemerkt. Volledig herstel duurt zo’n 12 weken. In die periode zul je – mits je écht afremt – langzaam je energie, blijdschap en inspiratie weer terugkrijgen.
Wil je snel weer de oude worden? Deze tips helpen.
1. Beschouw het als een crisis-situatie
Overspannen zijn is niet wenselijk en geen normaal onderdeel van het leven. Als je het door laat gaan dan zuigt het alle vreugde uit je leven en zet je jezelf op een regelrechte snelweg richting ellende.
Dus zelfs als je theoretisch nog verder zou kúnnen gaan – trek aan de rem. Je kunt verder gaan totdat je lichaam zelf aan de rem trekt, en dat is geen pretje.
Accepteer dat je overspannen bent en dat er dus iets moet veranderen. Maak je herstel belangrijker dan je werk.
2. Begin met rustig terugschalen
Als je overspannen bent kun je vaak gewoon blijven werken. Maar het is belangrijk dat je een paar veranderingen aanbrengt:
- Neem meer tijd om te herstellen. Extra pauzes, langer slapen of meer dutjes doen, minder dagen werken, etc.
- Zet stappen om je werkdruk te verlagen. Schrap, besteed uit of stel uit.
- Zorg voor minimaal twee aaneengesloten vrije dagen, bijvoorbeeld door in je weekend echt niet met werk bezig te zijn.
- Plan de komende maanden herstelmomenten in. Bijvoorbeeld door extra dagen vrij te nemen, een nachtje of weekje weg te gaan, naar een sauna te gaan, etc.
Het hoeft niet drastisch, maar het is belangrijk dat je stappen zet. Vaak kan rustig afbouwen je helpen om langzaam ‘af te kicken’ van je te hoge leeftempo.
3. Werk actief aan je herstel
Naast meer tijd maken om te ontspannen en simpelweg niet te werken, kun je ook andere stappen zetten die actief bijdragen aan je herstel.
Eén van de belangrijkste stappen is meer gaan sporten. Vaak komen we in onze weg richting overspannenheid in een neerwaartse spiraal.
- We voelen ons overweldigd, opgejaagd en gestrest.
- Dit kost ontzettend veel energie.
- We voelen ons uitgeput en moe.
- We hebben geen zin om te sporten.
- Hierdoor blijft de stress zich opbouwen.
Sporten is als de handrem op je stijgende stressniveau. Het helpt je uit je hoofd te komen, stresshormonen te verminderen, gelukshormonen te produceren en meer emotionele veerkracht te ontwikkelen.
Dus zelfs als je niet echt van sporten houdt, beschouw het de komende 12 weken gewoon als een noodzakelijk kwaad.
- Sport 2-3 keer per week.
- Dagelijks wandelen is goed en gezond, maar niet intensief genoeg voor snel herstel. Dus blijf vooral wandelen, maar voeg er sport aan toe.
- Zorg dat je per sessie minimaal 30 minuten flink je hartslag verhoogt. Het duurt ongeveer een halfuur voordat de gelukshormonen worden aangemaakt. Dus iedere minuut na dat halfuur telt dubbel.
- Je bent goed bezig als je zweet en flink moet hijgen.
Het is makkelijk om de invloed van sport te onderschatten. Waarschijnlijk voelen je problemen en gevoelens zo serieus en complex dat je niet gelooft dat dit zal helpen.
Maar het helpt.
Een tweede bezigheid die je wilt oppakken is schrijven in een dagboek.
- Schrijf op waar je mee worstelt, waar je aan denkt, hoe het met je gaat, hoe je dag was.
- Schrijf op waar je vandaag dankbaar voor bent.
Dit kun je allemaal in een paar minuten doen. En het hoeft niet eens iedere dag om effect te hebben. Schrijven in je dagboek werkt onwijs therapeutisch. Je kunt het eventueel alleen de komende 12 weken wat vaker doen, en het weer loslaten als je je beter voelt.
Tot slot wil je mogelijk een beetje bijsturen in je eetpatroon. Want wanneer je je onrustig, gestrest en vermoeid voelt, dan maak je misschien niet de beste keuzes.
- Verminder of vermijd alcohol, cafeïne, geraffineerde suiker, sterk bewerkte voedingsmiddelen (fast-food, borrel eten, snacks, etc.)
- Vergroot je inname van vers fruit, groente, hele granen, bladgroente, peulvruchten, noten, zaden, kruiden en specerijen.
Houd het simpel en overzichtelijk: minder zooi, meer vers voedsel. Verlies je niet in de talloze supplementen die je beloven minder gestrest te maken. Eet gewoon gezond en vul het eventueel aan met een multivitamine als dat goed voelt.
Je lichaam kan je weer gezond maken zodra je er de juiste brandstof in stopt. Simpel.
4. Hak een paar belangrijke knopen door
Waarom ben je overspannen geraakt? Is het echt je werkdruk? Of worstel je met neurotische gedachten, perfectionisme, een laag zelfbeeld, faalangst, een drang om je te bewijzen of een combinatie van factoren?
Onderzoek eens of je hier direct aan kunt werken.
En vraag jezelf eens af: wat voor leven wil ik leiden? Passen de keuzes die je nu maakt bij dat leven?
Veel mensen werken keihard omdat ze geloven dat dit harde werk ze in de toekomst eindelijk de rust zal bezorgen die ze verlangen. De ironie is dat het precies omgekeerd werkt. Hoe meer je bereikt, des te meer deuren er voor je open gaan. Hierdoor wordt het steeds lastiger om van koers te veranderen.
Zoek je rust, vrijheid, tevredenheid en blijdschap? Kies dan de directe route. Beoefen dankbaarheid, mindfulness en meditatie. Omarm minimalisme en een simpeler leven.
Steeds harder werken is een doodlopende weg. Ja – het helpt je misschien bepaalde doelen te behalen. Maar tegen welke prijs? Wat betekent succes op je werk als je gezondheid, je relaties en je blijdschap er drastisch op achteruit gaan?
Je leeft dit leven maar één keer. Is dit echt hoe je het wilt doorbrengen? Als een race?
Zo niet – dan is het tijd om een paar knopen door te hakken. Om vanaf nu een nieuw pad in te slaan en langzaam van koers te wijzigen. Want jij moet dat voor jezelf doen, niemand kan het vóór je doen.
Overspannen zijn kan fungeren als een broodnodige wake-up call. Je lichaam laat je weten dat je op het verkeerde spoor zit en dat er iets moet veranderen. Het tempo moet omlaag, je motivaties moeten veranderen, je moet je grenzen leren bewaken en goed voor jezelf leren zorgen.
Want je hebt de wereld niets te bieden als je constant op je tandvlees loopt of zit te shaken met een paniekaanval – toch?
Bron: soChicken
Je kunt ook interesse hebben in:
