Omgaan met een onzekere toekomst – 4 tips
(soChicken | Jelle Hermus) Voel je je onzeker over de toekomst? Geen zorgen, er zijn dingen die je kunt doen om je zekerder te voelen.
“Fear keeps us focused on the past or worried about the future. If we can acknowledge our fear, we can realize that right now we are okay. Right now, today, we are still alive, and our bodies are working marvelously. Our eyes can still see the beautiful sky. Our ears can still hear the voices of our loved ones.”
Thich Nhat Hanh
De toekomst is onzeker – voor ons allemaal
Ja – laten we dat eerst uit de weg helpen. Waarom? Omdat alles in het leven per definitie tijdelijk is. Niets is permanent. En dat ene feit maakt dat de toekomst onzeker is – voor iedereen.
Natuurlijk voelt de toekomst soms extra onzeker. Bijvoorbeeld omdat je baan op het spel staat, omdat een dierbare ziek is, omdat jij ziek bent of omdat er zaken veranderen die jou sterk beïnvloeden.
Wat de toekomst brengt – dat kan ik je niet met zekerheid zeggen. Maar we kunnen wel samen werken om die onzekerheid te verminderen. En onszelf te trainen om te openen naar de onzekerheid. Om er niet voor weg te rennen, maar het te omarmen.
Laten we eens kijken.
1. De toekomst bestaat nog niet
Nee. En dat klinkt heel logisch als ik het zo zeg, maar het voelt in de werkelijkheid vaak anders. Waarom? Omdat we de toekomst al denken te zien in onze gedachten.
Je hoeft je ogen maar te sluiten, en je ziet het precies gebeuren. Al je grootste angsten worden voor je mentale oog afgespeeld. Een dokter met een vreselijk bericht, je dochter die niet meer thuis komt, je partner die bij je weggaat, klimaatverandering, etc.
Allemaal ellende, en het lijkt allemaal te gebeuren in de toekomst. Op dit ene feitje na dan: de toekomst bestaat niet. En die ellende die je in je hoofd ziet passeren – tja – dat is niet de werkelijkheid.
Ik schreef het vaker en ik schrijf het hier opnieuw: jij bent niet je gedachten. Je gedachten komen en gaan, en dat is oké. Je hoeft er niet zoveel waarde aan te hechten. Piekeren brengt je niets.
Verleden en toekomst zijn illusies. Ze bestaan niet echt. Je kunt ze niet waarnemen, je kunt ze niet ervaren. Ze bestaan alleen in onze herinneringen en in onze verwachtingen. Dit zijn stuk voor stuk gedachten – allemaal gedachten.
En gedachten zijn maar gedachten. Oké – en verder?
2. Zeg me na: het is wat het is
Het is wat het is. Er is alleen nu – en ooit komt er mogelijk die situatie waarvoor je zo vreesde. En als die situatie ooit aanbreekt, dan is er niets aan te veranderen. Dan is er maar één gepaste reactie: acceptatie.
Hoe zit dat precies?
Nou – het ‘nu’ is niet te veranderen. Het ‘nu’ is alleen te accepteren. Althans – je kunt ook wensen dat het anders was ook al is dat het niet. En dat is prima, dat doen we allemaal. Maar dat leidt dus alleen tot frustratie. En naar meer frustratie ben je niet op zoek denk ik.
Maar misschien ook wel.
Het constant wensen dat je leven anders was dan het is veroorzaakt vrijwel al je problemen. Als je het leven meer zou nemen zoals het komt, dan zou je je kalm en tevreden voelen. Gevuld met dankbaarheid en waardering voor wat er is.
En ik begrijp dat dat uitdagend voelt. Want het is niet bepaald de levenshouding die we standaard aangeleerd krijgen. Dankbaar voelen voor tegenslagen wordt door de meeste mensen gezien als vrij bizar. Maar wat is een tegenslag? Het is een gebeurtenis waaraan een heleboel verwachtingen zijn gekoppeld.
Als je lichaam ziek wordt terwijl jij gezond wilde zijn dan ervaar je spanning. Als je accepteert dat je ziek bent, dan valt die spanning grotendeels weg. Dat maakt ziek zijn nog niet wenselijk, maar wel een stuk minder beladen. Het voelt meer als een onwenselijke ontwikkeling en meer niet.
Dat klinkt misschien als makkelijk praten – maar met nog meer ‘moeilijk praten’ wordt je leven sowieso niet beter. Probeer het maar eens – het is wat het is. Het voelt bevrijdend omdat het waar is.
3. Goede voorbereiding scheelt een hoop
Als je je onzeker voelt over de toekomst dan kun je stappen zetten om je onzekerheid te verminderen. Aan de ene kant wil je werken om opener te worden en de situaties in je leven te accepteren (zie hierboven). Maar dat sluit niet uit dat je tegelijkertijd stappen kunt zetten om onwenselijke situaties te vermijden waar je kunt.
Bijvoorbeeld: ik wil geen enge long aandoeningen ervaren, dus ik rook niet. Daarmee zijn long aandoeningen niet uitgesloten, maar de kans is wel een stuk kleiner. En mocht er toch ooit een long aandoening komen – dan is het wat het is.
Nog een voorbeeld: je kunt misschien niet beïnvloeden of je je baan kunt behouden. Maar je kunt je wel mentaal en praktisch voorbereiden op een onwenselijke uitkomst. Alvast je CV oppoetsen, wat rondvragen, nadenken over je opties en eerste stappen zetten. De situatie is niet veranderd (de onzekerheid blijft), maar je voelt je minder onzeker omdat je weet dat je goed voorbereid bent.
Je wilt constant de stappen zetten die je helpen om de kans op wenselijke uitkomsten te vergroten en de kans op onwenselijke uitkomsten te verminderen.
Hoever je daarin wilt gaan, dat moet je zelf bepalen. Er is ergens een balans tussen controleren en accepteren, en die ligt bij iedereen anders. Ik merk dat ik de laatste jaren steeds meer verschuif naar accepteren, en de touwtjes steeds meer laat vieren. Maar ik weet dat de controle pakken me erg geholpen heeft toen het nodig was.
Als je teveel probeert te controleren dan ervaar je teveel stress. En dan is het tijd om te werken aan acceptatie en loslaten.
4. Wees dapper en positief
”Vriezen we dood dan vriezen we dood” – dat zei mijn oma vaak. Wat komt dat komt, je hebt er geen controle over – we zien het dan wel weer.
Dat is denk ik een vrij gezonde kijk op de toekomst. Je doet je best, en meer kun je niet doen. Vanaf daar helpt het om dapper en positief te zijn. Om te beseffen dat negatieve gedachten je niet gaan helpen. En dat wegkruipen in een hoekje niet de oplossing is.
Gewoon doorgaan, stapje voor stapje. Jezelf bij elkaar rapen en die onzekere toekomst tegemoet gaan. Als het teveel wordt, maak het dan kleiner. En neem je tijd om bij te komen, om te herstellen.
Maar kruip niet weg, word niet negatief.
Ja – je wordt geconfronteerd met problemen. En ja – de hele mensheid staat voor een aantal enorme problemen. Dingen die we zullen moeten oplossen om enorme ellende te vermijden. En we kunnen allemaal ons best doen. Maar de meeste dingen liggen buiten onze controle. Dat is zoals het is.
Jij bepaalt hoe je naar je leven kijkt. Hoe je omgaat met ieder moment zoals het zich aandient. En je kunt ervoor kiezen om sterk te zijn. Om te blijven relativeren, positieve gedachten te omarmen en moed te houden. Het leven is een dolle boel soms – en dat is oké. Soms word je door elkaar geschud en weet je niet meer wat boven en onder is.
Maar weet je wat? Morgen komt de zon weer op. En krijg je weer een nieuwe dag. En je kunt ervan vinden wat je wilt – maar die dag, die zonsopgang, dat moment dat je een kop koffie drinkt en deze woorden leest – dit is alles wat er is. Ademen, bewegen, zien, horen, voelen, proeven, ruiken, gedachten ervaren. Dit is wat je leven is. Simpele, kleine momenten die in elkaar overvloeien.
Het drama zit in je gedachten. De eenvoud is overal om je heen. En als je er zo naar kijkt, dan is dat moment waar je tegenop ziet een stuk minder dramatisch. Het is gewoon een ander simpel moment.
Gewoon een ander moment op planeet Aarde. Zonder drama, vol eenvoud. Zo bekeken kun je het wel aan. Dan mag de toekomst nog steeds onzeker zijn – dan hoef je je in ieder geval niet meer zo angstig te voelen.
Bron: soChicken
Je kunt ook interesse hebben in:
