8 gezonde voedingsmiddelen die schadelijk zijn als je er teveel van eet
(aHealthylife | Juglen Zwaan) Er bestaat ontzettend veel gezond voedsel. Het is echter belangrijk om te onthouden dat meer niet altijd beter is. Sommige voedingsmiddelen kunnen met mate gezond zijn, maar behoorlijk schadelijk in grote hoeveelheden.
8 ongelofelijk gezonde voedingsmiddelen die slecht voor je kunnen zijn als je er teveel van eet
1. Omega 3 en visolie
Omega 3-vetzuren zijn essentieel voor onze gezondheid. Ze bestrijden ontstekingen in het lichaam, spelen en belangrijke rol in de hersenontwikkeling en verlagen het risico op hartziektes, om er eens een paar te noemen (1, 2, 3). Aangezien de meeste diëten niet veel omega 3 bevatten, hebben supplementen aan populariteit gewonnen (4). De supplementen die het vaakst genomen worden zijn onder andere omega 3-capsules uit vis, vislever en algen. Maar te veel omega 3 kan schadelijk zijn. De normale dosis zit tussen de 1-6 gram per dag, maar als je 13-14 gram per dag neemt kan dat bloedverdunnende effecten hebben bij gezonde mensen (5, 6). Dat kan een risico vormen, vooral bij mensen die snel bloeden of bloedverdunnende medicijnen nemen (7). Bovendien kan de inname van grote hoeveelheden visolie resulteren in overmatige inname van vitamine A, wat vitamine A-vergiftiging kan veroorzaken. Dit is vooral zorgwekkend voor kinderen en zwangere vrouwen (8, 9).
Kortom: Omega 3 vetzuren zijn zeer belangrijk voor een goede gezondheid. Een overdaad aan omega 3 kan echter bloedverdunnend werken. Visolie bevat ook veel vitamine A, wat gevaarlijk kan zijn in grote hoeveelheden.
2. Tonijn (zowel vers als ingeblikt)
Tonijn is een vette vis die vaak als zeer gezond wordt beschouwd. Het is een goede bron van omega 3-vetzuren en er zit erg veel eiwit in. Maar tonijn kan ook hoge gehaltes van een milieuvervuilende stof genaamd methylkwik bevatten (10). In grotere hoeveelheden is methylkwik een neurologisch gif dat veel nadelige gezondheidseffecten kan veroorzaken, zoals ontwikkelingsachterstanden bij kinderen, problemen met het gezichtsvermogen, gebrek aan coördinatie en gehoor- en spraakstoringen (11, 12). In grote tonijnen zit het meeste kwik, omdat het zich ophoopt in hun weefsels in de loop van de tijd. Deze grote tonijnen zouden wel eens aan jou opgediend kunnen worden als vismoten van uitstekende kwaliteit of in de sushi. Kleinere tonijnen bevatten veel minder kwik en worden vaker ingeblikt. Er zijn twee soorten ingeblikte tonijn en hun kwikgehalte verschilt (13, 14):
- Witte tonijn: Licht van kleur en meestal van de geelvin tonijn (albacore). Witte tonijn bevat 4-5 keer zoveel kwik als de skipjack.
- Skipjack tonijn: skipjack tonijn (bonito) bevat veel minder kwik dan de witte tonijn. Hij is donkerder van kleur.
De veiligheidsgrens voor mehtylkwik ligt voor mensen op 0,1 microgram per kilo lichaamsgewicht. Dit betekent dat een kind van 25 kg maar 75 gram witte tonijn uit blik per 19 dagen kan hebben. Meer dan dat zou de geadviseerde bovenste limiet overstijgen(13). Zwangere vrouwen en kinderen wordt geadviseerd om niet vaker dan twee keer per week zeevoedsel te eten dat kwik bevat (15). Er zijn verschillende andere soorten vis die ook veel omega 3-vetzuren bevatten, maar waarschijnlijk minder vervuild zijn met kwik. Dat betreft onder andere zalm, makreel, sardines en forel.
Kortom: Tonijn bevat veel belangrijke voedingsstoffen, maar het kan vervuild zijn met mehtylkwik, vanwege vervuiling van de oceanen.
3. Kaneel
Kaneel is een heerlijke, veelgebruikte specerij die enige medicinale eigenschappen zou kunnen hebben. Er zitten veel antioxidanten in en het blijkt ontstekingen te bestrijden en het bloedsuikergehalte te verlagen. Het eten van kaneel is ook in verband gebracht met een verlaagd risico op hartziektes, diabetes, kanker en neurodegeneratieve ziektes (16, 17, 18, 19, 20). Er zit ook echter veel coumarine in kaneel en dat kan in hoge doseringen schadelijk zijn. Er zijn twee hoofdsoorten kaneel, met verschillende hoeveelheden coumarine (21, 22, 23, 24):
- Cassia: Ook bekend als gewone kaneel. Het bevat relatief hoge coumarinegehaltes.
- Ceylon: Staat bekend als de echte kaneel. Het komt minder vaak voor en bevat veel minder coumarine.
De toelaatbare dagelijkse inname van coumarine ligt op 0,1 mg per kg lichaamsgewicht. Als je veel meer dan dat eet kan het leververgiftiging en kanker veroorzaken (25). Het is, afgaand op de toelaatbare dagelijkse hoeveelheid, aan te raden om niet meer dan 0,5-2 gram Cassiakaneel per dag te nemen. Van Ceylonkaneel kun je echter wel tot 5 gram (1 theelepel) per dag nemen. Nu en dan meer dan dat is ook goed, bijvoorbeeld als het in een bepaald recept thuishoort. Maar grote hoeveelheden moet je niet te vaak eten. Ceylonkaneel is in veel natuurvoedingswinkels te krijgen, en bij internetwinkels.
Kortom: Kaneel is rijk aan antioxidanten en kan veel gezondheidsvoordelen hebben. Maar het bevat ook coumarine, wat in grote doses slecht voor de gezondheid is. Ceylon bevat minder coumarine dan Cassia.
4. Nootmuskaat
Nootmuskaat is een specerij met een zeer unieke smaak. Het wordt vaak rond Kerstmis in eten verwerkt, zoals in eggnog (eierpunch), cakes en pudding. Nootmuskaat bevat een stof genaamd myristicine, wat een psychoactieve stof is. In lagere hoeveelheden geeft nootmuskaat smaak aan maaltijden zonder de gezondheid te beïnvloeden. Maar in grotere doses kan het myristicinevergiftiging veroorzaken. De effecten van myristicinevergiftiging zijn onder andere toevallen, hartritmestoornissen, misselijkheid, duizeligheid, pijn en hallucinaties (26, 27). Meer dan 10 gram nootmuskaat bij één maaltijd wordt afgeraden. Als je meer dan dat inneemt kan dat symptomen van vergiftiging veroorzaken (28).
Kortom: Nootmuskaat wordt vaak gebruikt als smaakmaker in voeding. In lage doseringen heeft het geen invloed op de gezondheid. In grotere dosering kan het echter vergiftiging veroorzaken, vanwege de myristicine die erin zit.
5. Koffie
Koffie is een geweldige drank die vol zit met antioxidanten en andere actieve stoffen. Het is in verband gebracht met talrijke gezondheidsvoordelen, waaronder een verminderd risico op leverziektes, diabetes 2 en neurodegeneratieve ziektes (29, 30, 31). Het actieve ingrediënt in gewone koffie is cafeïne. Een kop koffie bevat gemiddeld 80-120 mg cafeïne. Een dagelijkse inname van 400 mg wordt over het algemeen als veilig beschouwd. Het kan echter teveel zijn als er 500-600 per dag wordt ingenomen. Zoveel kan het zenuwstelsel overweldigen, waardoor symptomen als slapeloosheid, nervositeit, humeurigheid, maagkrampen, hartkloppingen en spiertrillingen veroorzaakt kunnen worden (32). De hoeveelheid koffie die nodig is om deze symptomen te veroorzaken verschilt sterk van persoon tot persoon. Sommigen kunnen zoveel koffie drinken als ze willen, anderen krijgen al bij heel weinig cafeïne symptomen.
Kortom: Koffie is in verband gebracht met veel gezondheidsvoordelen, maar teveel cafeïne kan nadelige effecten hebben bij sommige mensen.
6. Lever
Organen – en van de organen vooral de lever – zijn de meest voedzame delen van dieren. De lever is rijk aan veel essentiële voedingsstoffen, zoals ijzer, vitamine B12, vitamine A en koper. Een portie van 100 gram runderlever bevat echter wel meer dan zes keer de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) aan vitamine A en zeven keer de ADH van koper (33). Vitamine A is een vetoplosbare vitamine, wat betekent dat het in ons lichaam wordt opgeslagen. Daarom kan een overdosis ervan symptomen van vitamine A-vergiftiging veroorzaken. Deze symptomen kunnen onder ander bestaan uit problemen met het gezichtsvermogen, pijn in de botten en een verhoogd risico op botbreuken, misselijkheid en braken (34). Te veel koper eten kan kopervergiftiging veroorzaken. Dit kan leiden tot oxidatieve stress en neurodegeneratieve veranderingen. Ook kan hierdoor het risico op de ziekte van Alzheimer worden vergroot (35, 36, 37). Dus hoewel lever heel gezond is en zeer voedzaam, moet het niet dagelijks gegeten worden. Eén keer per week is genoeg.
Kortom: Lever bevat veel essentiële voedingsstoffen. Maar er zit erg veel vitamine A en koper in, wat kan zorgen voor problemen bij overmatige inname ervan.
7. Kruisbloemige groentes
In de familie van kruisbloemige groentes zitten onder andere broccoli, spruitjes, boerenkool en witte kool. Deze groentes zijn in verband gebracht met veel gezondheidsvoordelen, zoals een gereduceerd risico op kanker en hartziektes (38, 39, 40). Een groot deel van de dagelijkse inname aan groente komt bij veel mensen uit de kruisbloemigen. Ze zijn ook erg populair geworden als ingrediënten in allerlei groene smoothies en verse groentesappen. Maar bepaalde stoffen in deze soorten, genaamd isothiocyanaten – een soort goitrogenen– kunnen het vermogen van het lichaam om jodium op te nemen belemmeren. Dit kan bijdragen aan een aandoening die hypothyroïdie heet (41, 42). Hypothyroïdie wordt gekenmerkt door een trage schildklierwerking. Symptomen ervan zijn onder andere een vergrote schildklier, gewichtstoename, obstipatie, droge huid en een verminderd energieniveau (43, 44). Hoewel kruisbloemigen zoals broccoli erg gezond zijn, kan het toevoegen van grote hoeveelheden ervan aan groene smoothies of groentesappen bijdragen aan een te grote inname van deze stoffen. Mensen die gevoelig zijn voor schildklierproblemen moeten het consumeren van grote hoeveelheden van deze groenten vermijden.
Kortom: Kruisbloemige groentes zijn gezond en voedzaam. Ze bevatten echter isothiocyanaten (goitrogenen), die de jodiumopname kunnen blokkeren. Mensen met schildklierproblemen dienen het eten te grote hoeveelheden van deze groentes te vermijden.
8. Paranoten
Eén van de beste bronnen van selenium is te vinden in paranoten. Selenium is een essentieel sporenelement, maar het kan in grote hoeveelheden een giftige werking hebben (45, 46). De aanbevolen dagelijkse inname van selenium is 50-70 microgram per dag voor volwassenen en de hoogst toelaatbare grens voor een veilige inname ongeveer 300 microgram per dag voor volwassenen (47, 48). Eén grote paranoot kan al wel 95 microgram selenium bevatten. Dit is meer dan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid en meer dan drie keer zoveel als de benodigde hoeveelheid voor kinderen (49). Een volwassene kan dus bij het eten van 4 tot 5 paranoten al aan de hoogst toelaatbare hoeveelheid zitten, dus er wordt aangeraden om niet meer dan dat te eten. Symptomen van seleniumvergiftiging zijn onder andere verlies van haar en nagels, spijsverteringsproblemen en geheugenproblemen (50).
Kortom: Paranoten bevatten selenium, een essentieel sporenelement. Maar in grote hoeveelheden is selenium giftig. Daarom moet je niet meer dan een paar van deze noten per dag eten.
Om over na te denken
De voedingsmiddelen op deze lijst zijn allemaal ongelofelijk gezond. Maar als iets gezond is in kleine hoeveelheden, wil dat nog niet zeggen dat grote hoeveelheden beter zijn. Als het om voeding gaat, is meer niet altijd beter (met toestemming vertaald).
Bron: aHealthylife
Je zou ook interesse kunnen hebben in:
