Angst voor controleverlies oplossen met dobberen
(Psychologie van Succes| Albert Sonnevelt) Angst voor controleverlies komt in Nederland voor bij minstens 1.1 miljoen mensen. (bron: Nationaal Kompas Volksgezondheid) In deze blog leer je welke stappen er voor nodig zijn om deze angst te overwinnen.
Ontdek de eenvoudige remedie om deze beklemmende angst definitief aan te pakken.
Angst voor controleverlies; waar komt die vandaan?
Ben je bang dat je geen grip hebt op toekomstige gebeurtenissen? Ruim één op de zestien mensen in Nederland geeft aan dat ze angst hebben om de controle te verliezen.
Wanneer je hier last van hebt, dan ben je gevangen geraakt in een beklemmende vrees voor het onbekende, terwijl er op dat moment geen werkelijke dreiging is. Je hebt hierdoor slechts af en toe momenten waarin je nog durft te ontspannen.
Dit heeft als pijnlijke gevolg dat je in een voortdurende verhoogde staat van paraatheid leeft.
De oorzaak van deze angst voor controleverlies is het sterke verlangen naar houvast en zekerheid, terwijl de wereld om je heen constant in verandering is.
Wat ben je verloren?
Hoogstwaarschijnlijk heb je in jouw verleden een ervaring gehad, waarin je voor jouw gevoel iets belangrijks bent verloren. Dit kan een persoon zijn, zoals een ouder, een kind, een partner, een vriend(in) of een collega. Maar het kan ook een situatie zijn geweest die jou altijd bestaansrecht heeft gegeven, zoals werk, je geboorteland of een veilig huis. Het kunnen ook immateriële gebeurtenissen zijn geweest die jou emotionele fundament hebben doen wankelen: gezichtsverlies, kwijtraken van je waardigheid of twijfel aan je geloof of vertrouwen.
Dit verlies heeft zo’n emotionele impact op je gehad, dat je sindsdien op een onrealistisch wijze probeert om een constante zekerheid af te dwingen. Je hebt het idee ontwikkeld dat je stap voor stap jouw toekomst moet kunnen voorspellen en invullen. Je kunt niet accepteren dat je nauwelijks invloed hebt op onverwachte omstandigheden die jou mogelijk weer pijn kunnen geven.
Perfectionisme is geboren
Angst voor controle verlies geeft je een voortdurend gevoel dat je in gevaar bent, terwijl er geen werkelijke dreiging is. Hierdoor probeer je alles in je leven te voorzien van een ‘zekerheids-label’.
Dit kan je doen door constant schijnzekerheden in te bouwen; ‘Ik moet nog even controleren of de deur wel echt op slot zit. Ik moet eerst alles hebben opgeruimd, voordat ik weg kan. Ik ga alles minstens drie keer tellen, voordat ik zeker weet dat het klopt.’
Omdat het leven, zeker in deze tijd, geen houvast kan geven, is er de neiging om alles nog perfecter te doen. Hierdoor kom je helaas in een neerwaartse spiraal terecht. Je probeert steeds krampachtiger om alle bordjes in de lucht te houden. Daarbij denk je ook nog dat het allemaal ‘Wedgewood’ borden zijn en je vergeet dat er ook nog een aantal HEMA-bordjes tussen zitten.
Je durft niets te laten vallen, want je denkt dat ze allemaal even belangrijk zijn.
Je hebt pas controle wanneer je hem niet meer nodig hebt
Zolang je blijft vechten tegen de angst voor controleverlies, des te groter deze zal worden. Het is een onbegonnen strijd tegen jezelf. Je probeert het vuur te doven met benzine…
De enige manier om de negatieve spiraal te doorbreken is te STOPPEN met het creëren van jouw onrealistische beeld van zekerheid. Zodra je de toekomst niet meer wil afdwingen, ontstaat er rust.
Iedere angst verdwijnt, wanneer je bereid bent om hem recht in de ogen aan te kijken. Je natuurlijke neiging om te vechten, te vluchten, te bevriezen of bescherming te zoeken werkt slechts tijdelijk.
Het is de tegenstelling tussen het eisen van zekerheid, versus de realiteit van onzekerheid, die je constant uit evenwicht brengt. Dit zal tot in lengte van dagen door blijven gaan, totdat jij besluit om het verlangen naar houvast los te laten.
In de psychotherapie wordt er gebruik gemaakt van verschillende methodieken om je te helpen de angst voor controle verlies te omarmen: cognitieve gedragstherapie, Rationeel Emotieve Training, NLP, ontspanningstherapie, verandering van leefstijl of meditatie.
De kern van al deze therapieën draait uiteindelijk om acceptatie. Durf je de waarheid te accepteren dat het leven zichzelf doet. Kan je de gedachte toelaten dat de toekomst onvermijdelijk onzeker is.
Wanneer je die controle niet meer nodig hebt, dan heb je pas écht controle….
Durf te dobberen
Begin dus met het bewust voelen van de angst. Durf jezelf ermee te confronteren. Neem honderd procent verantwoordelijkheid voor je leven. Wanneer je medicijnen, alcohol of drugs gebruikt om je angst te verdoven, neem dan contact op met je huisarts. Geef aan dat je wil stoppen met deze vorm van symptoombestrijding. Bouw, samen met een professionele hulpverlener, geleidelijk aan af.
Het kan zijn dat op dat moment de oorspronkelijke pijn of verdriet uit het verleden alsnog naar boven komt. Dan kan de werkelijke rouwverwerking van het verlies beginnen. (Het is nooit te laat voor een gelukkige jeugd)
Je hebt iedere dag de keuze om je leven volledig te omarmen. Je kunt de ervaringen uit het verleden niet veranderen, maar jouw gevoel en jouw gedachten ten opzichte van die situaties wél.
Voel je angst voor controleverlies en blijf daarbij. Dit noem ik dobberen. Je hoeft het even niet te weten. Er zijn even geen oplossingen, geen analyses, geen conclusies en geen interpretaties.
Je bent met jezelf en jouw emoties. Je merkt dat je hart gewoon blijft kloppen. Je hoeft geen adem te halen…De adem wordt bij je gebracht op het moment dat je durft te ontspannen. Dan stroomt het leven vanzelf binnen. Daar hoef je niets voor te doen.
Dobberen vraagt moed
Oefenen is de enige mogelijkheid om van je angst voor controleverlies af te komen. Daar is moed voor nodig. Door je leven steeds weer opnieuw in het hier-en-nu aan te gaan, bouw je het bewijs op dat je steeds meer jezelf wordt.
Werk dagelijks aan deze bekrachtiging, zonder allerlei schijnzekerheden in te willen bouwen met de ‘Als-dan-gedachte’ ‘Als ik de loterij heb gewonnen, dan…. Als de kinderen maar eenmaal uit huis zijn, dan….Als ik maar weer gezond ben, dan….’
Heb de moed om tegen jezelf te zeggen dat goed goed genoeg is. Durf daarom te leven zonder garanties, alleen met waarschijnlijkheden.
Bron: Psychologie van Succes
Je kunt ook interesse hebben in:
Hoe perfectionisme groeit in een op prestatiegerichte samenleving
