Wat is pectine? Uitleg over een unieke vezel
(aHealthylife | Juglen Zwaan) Pectine is een unieke vezelsoort die voorkomt in fruit en groenten. Het is een oplosbare vezel die bekend staat als een polysacharide, een lange keten van onverteerbare suikers. Bij verhitting in aanwezigheid van vloeistof zet pectine uit, waardoor het verandert in een soort gelei. Het is daarom een prima verdikkingsmiddel voor jam en gelei (1).
Gezondheidsvoordelen van pectine
Ook in je spijsverteringskanaal verdikt het zich na inname, wat tal van gezondheidsvoordelen biedt. De meeste pectineproducten zijn gemaakt van appels of schillen van citrusvruchten, beide rijke bronnen van deze vezels (2). Dit artikel gaat in op wat pectine is, wat de voedingswaarde en gezondheidsvoordelen ervan zijn en hoe je het kan gebruiken.
Voeding en toepassingen
Pectine is een vezel die bijna geen calorieën of voedingsstoffen bevat. Het is een belangrijk ingrediënt in jam en gelei en wordt gebruikt als oplosbaar vezelsupplement.
Voedingswaarde
Pectine levert weinig voedingswaarde op. Ongeveer 30 gram vloeibare pectine bevat (3):
• Calorieën: 3
• Eiwit: 0 gram
• Vet: 0 gram
• Koolhydraten: 1 gram
• Vezels: 1 gram
Pectine in poedervorm heeft een vergelijkbaar gehalte aan voedingsstoffen (4). Noch de vloeibare noch de poedervorm bevat aanzienlijke hoeveelheden vitamines of mineralen, en alle koolhydraten en calorieën zijn afkomstig van vezels. Maar sommige producten, zoals geleisuiker, bevatten wel toegevoegde suikers en calorieën. Deze mengsels kunnen worden gebruikt om jam en gelei te maken.
Toepassingen
Pectine wordt voornamelijk gebruikt als verdikkingsmiddel, in de voedselproductie en bij het koken. Het wordt toegevoegd aan commercieel geproduceerde en zelfgemaakte jam, gelei en conserven. Het kan ook worden toegevoegd als stabilisator, bijvoorbeeld aan drinkyoghurt. Voor gebruik in de thuiskeuken wordt pectine verkocht als een wit of lichtbruin poeder of een kleurloze vloeistof. Pectine wordt ook gebruikt als oplosbaar vezelsupplement, dat vaak in capsulevorm wordt verkocht. Oplosbare vezels kunnen constipatie helpen verlichten, het cholesterol- en triglycerideniveau verlagen, bloedsuikerspiegel verbeteren en een gezond gewicht bevorderen (5). Tot slot is deze vezel ook een belangrijk onderdeel van coatings op sommige ‘time-release’-medicijnen (medicijnen die langzaam uiteenvallen in het maagdarmkanaal voor gefaseerde afgifte van de werkzame stof) (6).
Kortom: Pectine is een oplosbare vezel die voorkomt in fruit en groenten, vooral in appel- en citrusvruchtenschillen. Het is een sterk geleer- en verdikkingsmiddel dat wordt gebruikt voor jam en gelei.
Voordelen
Een pectinesupplement kan verscheidene gunstige gezondheidseffecten hebben.
Verbetert bloedsuiker- en bloedvetniveaus
Sommige studies bij muizen wezen uit dat pectine de bloedsuikerspiegel verlaagde en de functie van bloedsuikerspiegel-gerelateerde hormonen verbeterde, wat zou kunnen helpen bij het beheersen van type 2 diabetes (7, 8, 9, 10). Studies bij mensen hebben echter niet dezelfde krachtige effecten op de controle van de bloedsuikerspiegel waargenomen (11, 12). Pectine kan ook het bloedvetgehalte verbeteren door zich te binden aan cholesterol in het spijsverteringskanaal, zodat wordt voorkomen dat het wordt opgenomen, wat je risico op hartaandoeningen kan verlagen (13). In één onderzoek onder 57 volwassenen werd een afname van (slecht) LDL-cholesterol tot 7% gezien onder degenen die 15 gram pectine per dag kregen, vergeleken met deelnemers uit een controlegroep (14). Ook dierstudies hebben de cholesterol- en bloedvetverlagende eigenschappen van deze supplementen aangetoond (15, 16, 17, 18). Er is echter meer onderzoek onder mensen nodig om beter te begrijpen hoe pectine de bloedsuikerspiegel en het vetgehalte beïnvloedt.
Verlaagt het risico op darmkanker
In reageerbuisstudies doodde pectine darmkankercellen (19, 20). Bovendien helpt deze vezel cellulaire schade en ontstekingen te verminderen die kunnen leiden tot de vorming van darmkankercellen, waardoor het risico op darmkanker afneemt (21). Onderzoekers denken dat pectine het risico op darmkanker kan verminderen door zich te binden aan galectine-3 en de opname daarvan te remmen. Hoge niveaus van galectine-3 worden geassocieerd met een verhoogd risico op darmkanker (22, 23). Uit reageerbuisstudies is ook gebleken dat pectine andere soorten kankercellen doodt, waaronder borst-, lever-, maag- en longkankercellen (24, 25, 26). Er is echter meer onderzoek nodig om te begrijpen of en hoe pectine kanker bij mensen beïnvloedt.
Bevordert een gezond gewicht
Pectine kan ook een gezond lichaamsgewicht bevorderen. In studies bij mensen zijn verbanden gevonden tussen een verhoogde vezelinname en een verminderd risico op overgewicht en obesitas. Men neemt aan dat dit komt doordat vezels vullend zijn en doordat de meeste vezelrijke voedingsmiddelen minder calorieën bevatten dan vezelarme, zoals geraffineerde granen (27, 28). Bovendien hebben dierstudies aangetoond dat pectinesupplementen gewichtsverlies en vetverbranding bevorderden bij ratten met obesitas (17, 29, 30, 31). Een onderzoek onder ratten wees specifiek uit dat pectine de voldaanheid bevorderde en dat het de calorie-inname in grotere mate verlaagde dan een eiwitrijk dieet. Vergelijkbare onderzoeken wezen uit dat pectine de niveaus van verzadigingshormonen bij muizen verhoogde (32, 33, 34).
Helpt bij spijsverteringsproblemen
Als oplosbare vezel met unieke gelerende eigenschappen bevordert pectine de spijsvertering op vele manieren. Oplosbare vezels zwellen in je spijsverteringskanaal op tot een soort gelei als ze in aanraking komen met water. Als zodanig verzachten ze de ontlasting en versnellen ze de doorvoertijd van materiaal door het spijsverteringskanaal, waardoor constipatie afneemt (35). Ook zijn oplosbare vezels een prebioticum – een voedselbron voor de gezonde bacteriën die in je darmen leven (36). In een 4 weken durend onderzoek bij 80 mensen met constipatie vanwege een langzame doorvoer, hadden degenen die dagelijks 24 gram pectine consumeerden een grotere populatie gezonde bacteriën in hun darmen en minder symptomen van obstipatie dan een controlegroep (37). Bovendien hebben sommige dierstudies aangetoond dat deze supplementen de gezondheid van darmbacteriën verbeteren, wat kan leiden tot afname van ontstekingen en maagdarmsymptomen (17, 32, 38). Bovendien kan deze unieke vezel een beschermende barrière vormen rond de darmwand, waardoor voorkomen wordt dat schadelijke bacteriën je lichaam binnendringen (1).
Kortom: Pectine kan de bloedsuikerspiegel en het bloedvetgehalte verbeteren, kankercellen doden, een gezond gewicht bevorderen en de spijsvertering verbeteren. Er is echter meer onderzoek onder mensen nodig.
Mogelijke nadelen
Pectine heeft weinig bijwerkingen. Echter, aangezien het de spijsvertering kan beïnvloeden, kan het bij sommige mensen wel gasvorming of een opgeblazen gevoel veroorzaken. Bovendien moet je het vermijden als je allergisch bent voor het voedsel waaruit het afkomstig is. De meeste commerciële producten en supplementen zijn gemaakt van appels of schillen van citrusvruchten. Raadpleeg je arts als je je zorgen maakt over deze producten.
Kortom: Pectinesupplementen kunnen bij sommige mensen gasvorming of een opgeblazen gevoel veroorzaken. Vermijd deze supplementen als je allergisch bent voor appels of citrusvruchten.
Hoe kun je pectine gebruiken
Je kan meer pectine aan je voedingspatroon toevoegen door meer voedsel te eten dat rijk is aan deze vezels, zoals appels. Bijna alle groenten en fruit bevatten wat pectine, dus het eten van een verscheidenheid aan plantaardig voedsel is een uitstekende manier om je inname te verhogen. Hoewel de meeste jam en gelei gemaakt wordt met pectine, is het eten van meer jam of gelei geen goede manier om te zorgen voor meer pectine in je voeding. Jam en gelei bevatten slechts kleine hoeveelheden van deze vezels, maar wel veel suiker en calorieën. Daarom moet je ze met mate eten. Bovendien kunt je pectine in supplementvorm kopen, meestal in de vorm van capsules. Deze supplementen zijn vaak gemaakt van appels of schillen van citrusvruchten.
Kortom: Meer fruit en groenten eten of een supplement nemen zijn goede manieren om je inname van pectine te stimuleren. Jam en gelei moeten echter met mate worden gegeten, omdat ze veel suiker en calorieën bevatten.
Conclusie
Pectine is een oplosbare vezel met een krachtig gelerend vermogen. Het wordt vaak gebruikt voor het verdikken en stabiliseren van jam en gelei. Hoewel het veel potentiële gezondheidsvoordelen heeft, is er meer onderzoek onder mensen nodig om beter te begrijpen hoe het de gezondheid beïnvloedt. Het eten van verschillende soorten fruit en groenten is een goede manier om je inname van pectine te stimuleren (met toestemming vertaald).
Bron: aHealthylife
Je kunt ook interesse hebben in:
