Het vervelende en nuttige van verveling
(Global Heart | Esther Haasnoot) Iedereen verveelt zich wel eens. Als je net als de meeste mensen bent, reik je naar je smartphone op het moment dat je wat leegte of eenzaamheid ervaart. Verveling is niet leuk maar heeft wel zijn nut.
Wat is verveling?
Verveling is een psychische of emotionele gesteldheid wanneer je niets bijzonders doet of ervaart, het gevoel hebt dat een dag saai en eindeloos langdradig is, dan wel je gemoedstoestand wanneer je geen interesse voelt voor je omgeving en niet het gevoel hebt dat er nog maar iets valt te leren.
Het gevoel van verveling heeft te maken met je persoonlijke ervaring van tijd, zingeving en je betrokkenheid en aandacht (focus) voor iets. Verveling is onaangenaam en niet leuk. Het is een gevoel van ongeïnteresseerdheid, zinloosheid, hangerigheid en lusteloosheid. En tegelijkertijd een verlangen naar verandering, een stimulans naar nieuwe ervaringen. Verveling is dan een teken van het verlangen naar meer voldoening in het leven.
Verveling kan ontstaan door:
- Wanneer je niet betrokken wilt zijn en blijven in een bepaalde situatie
- Wanneer je wordt belemmerd om betrokken te zijn in een gewenste situatie
- Wanneer je wordt gedwongen en verplicht tot betrokkenheid in een ongewenste situatie
- Wanneer je geen afleiding ervaart
We vervelen ons allemaal wel eens een beetje en dat is niet erg . Onplezierig, maar het duurt meestal maar even. Voordat we het weten, gebeurt er al iets anders en is de verveling verdwenen. Daarentegen kan verveling, en zeker als die een wat langere tijd aanhoudt, een behoorlijk effect hebben.
Mogelijke effecten van verveling
Langdurige verveling kan zichtbare gevolgen hebben voor het dagelijks leven. Sommige mensen zullen uit verveling eerder risicovol of ongezond gedrag te vertonen. Dit geldt zeker voor mensen die zich voortdurend vervelen en weinig zelfcontrole hebben. Door frequente verveling kan lethargie en een gevoel van wezenloosheid ontstaan. Er is weinig bereik en aandacht, dingen worden vergeten of komen niet door. Vanwege deze geestelijke afwezigheid maakt iemand een wezenloze indruk. Deze vorm van verveling komt heel dichtbij het ontwikkelen van een depressie.
Technologie als ontsnapping aan verveling
Technologie heeft dat probleem opgelost. Er is altijd een smartphone of internet om onze gedachten af te leiden van verveling. Maar dit is geen goede zaak, legt technologie- en cultuurschrijver Nicolas Carr uit in zijn boek The Shallows: “What the internet do not to our brains”. Technologie laat ons dwalen, maar in de wereld van iemand anders.We verwachten dat onze nieuwsgierigheid steeds sneller en gemakkelijker wordt geprikkeld. Krijgen door smartphones, internet en dergelijke last van een enorme overload aan informatie en prikkels. En ook dit heeft verveling als gevolg. Dat we op elk moment draadloos verbinding kunnen maken, betekent niet dat we dat zouden moeten doen.Voor veel mensen lijkt een dergelijke optie helemaal niet te bestaan, alsof het idee alleen al een smet is op ons evolutionaire vermogen. Niemand zal het nut van technologie ontkennen, echter de vraag is hoe wij deze technologie gebruiken en op welke manier.
“Wanneer wij ons vermogen om te kunnen focussen verliezen, verliezen wij ook ons vermogen om te dagdromen en onze gedachten te laten dwalen. “ Een essentiële hersenstaat voor creativiteit – aldus Derek Beres voor Big Think.
De rijkdom aan dwingende of afleidende informatie is precies het probleem – het berooft ons van datgene wat we proberen te vermijden: verveling. Onze online verslaving voorkomt dat we verveling in ons voordeel gebruiken voor contemplatie, overpeinzing en zelfreflectie.
Verveling heeft een doel
Het is niet altijd raadzaam om direct een ontsnapping van de verveling te zoeken, want verveling heeft wel degelijk een doel. Volgens sommigen zouden wij verveling moeten omarmen. Ontdekking is namelijk de achterliggende motivatie van verveling. Doordat we ons vervelen, gaan onze geesten dwalen. Dit leidt tot een meer associatieve en creatieve manier van denken. Verveling is de mogelijkheid om jezelf en je wensen te ontdekken: wat wil je? Als in dat gevoel afdaalt duikt kom je bij ‘zingeving’ uit. Het cultiveren van verbeeldingskracht is afhankelijk van verveling. Wanneer je in je omgeving dus buiten jezelf, geen stimulans voelt, ga je dit in jezelf zoeken.
We hebben rust en ruimte nodig om daadwerkelijk tot te kern van onze wensen, behoeften en verlangens te komen. Wie ben ik, wat heb ik nodig en waar wil ik naar toe? Verveling nodigt uit tot het stellen van diepere vragen. Vragen over zingeving en de verbinding die we hebben met anderen en de omgeving of juist niet. In onze verbeelding kunnen wij out of de box denken en kunnen wij tot creatievere oplossingen komen.
Bron: Global Heart
Je zou ook interesse kunnen hebben in:
