GenezingMensheidOnderzoekWetenschapZiekte

Pijn bij vrouwen wordt nog al eens onderschat

(Global Heart | Esther Haasnoot) Waarom de manier waarop zorgverleners pijn bij patiënten meten beter kan veranderen. 

Een hiërarchie van gevoel

Als je een arts raadpleegt hoop je natuurlijk serieus genomen te worden, zodat je de juiste zorg en aandacht krijgt die je nodig hebt. In de praktijk blijkt dit niet altijd het geval te zijn.  Filosofen en wetenschappers wijzen op het bestaan van een hiërarchie van gevoel. 

Discussies over de mate waarin mensen en dieren pijn ervaren hebben een lange geschiedenis. Darwin hield zich bezig met een vraag die theologen, filosofen, psychologen en wetenschappers, eeuwenlang hebben geïntrigeerd: “hoe kunnen we weten hoe andere mensen zich voelen?”

De reden waarom deze vraag zo belangrijk is, is dat veel mensen niet geloven dat alle mensen (laat staan niet-menselijke dieren) in gelijke mate in staat zijn te lijden. Verrassend genoeg voor zo’n universele ervaring wordt pijn sterk miskend door de gangbare mythen over wat het is en wat het betekent. 

Hoe pijn wordt gemeten

Kun jij je de laatste keer herinneren dat je naar de dokter ging? Waarschijnlijk was dit omdat je pijn had – dat is veruit de belangrijkste reden waarom mensen naar een hulpverlener gaan. Als je naar de dokter bent gegaan vanwege pijn, heeft jouw dokter je waarschijnlijk gevraagd om de pijn te beoordelen op een schaal van nul tot tien. Nul geeft aan dat je geen pijn hebt en tien is de ergste pijn die jij je kunt voorstellen. 

Het meten van de drempel, de tolerantie en de intensiteit van pijn is nuttig, maar deze metingen gaan niet in op de complexe aard van hoe pijn aanvoelt. In de gezondheidszorg worden metingen verricht als onderdeel van een normale beoordeling, die artsen helpt een diagnose te stellen, behandelingsopties vast te stellen en te zien of iemand vooruitgaat. Ondanks de verbazingwekkende vooruitgang op vele gebieden van de geneeskunde blijft het een uitdaging om het zintuiglijke, emotionele verschijnsel dat pijn is en dat alle mensen (en dieren) ervaren, te kunnen meten.

Pijn vooringenomenheid

Pijnuitdrukking wordt beïnvloed door vele persoonlijke factoren. Waaronder iemands persoonlijke pijngeschiedenis en de sociale, culturele context. Uit een recent onderzoek blijkt dat genderstereotypen bijzonder bepalend zijn bij het inschatten van de pijn van patiënten.  Zorgverleners hebben de neiging de pijn van vrouwen te onderschatten. Vanwege de onjuiste overtuiging dat vrouwen overgevoelig zijn voor pijn, en deze gemakkelijker uiten of overdrijven. Op grond van hun diagnose zal een arts eerder een psychologische behandeling voorschrijven dan een pijnstillende behandeling. Dit is niet altijd terecht.

Genderspecifieke pijn

Het sekse-effect bij pijn inschatting is verrassend aanwezig. Wanneer mannen en vrouwen precies evenveel pijn toonden in hun gezichtsuitdrukking, werd verondersteld dat vrouwen minder pijn hadden dan mannen, blijkt uit een studie

Een aanvullend experiment toonde aan dat stereotypen deze oordelen aanstuurden: de pijn van mannen werd hoger ingeschat door degenen die geloofden dat de typische man (stoere man) pijn beter verdroeg dan de typische vrouw (overgevoelige vrouw). De pijn van vrouwen werd lager ingeschat door degenen die dachten dat vrouwen sneller bereid waren om pijn te melden dan mannen.

De pijninschattingen van clinici wordt onder andere beïnvloed door de depressie geschiedenis van patiënten en hun “betrouwbaarheid”.  Een automatisch oordeel die we vormen door het gezicht van een ander af te lezen. Vrouwen met een depressie geschiedenis werden nog verder benadeeld, omdat zij als onbetrouwbaar worden beschouwd. Onbetrouwbaarheid had weinig effect op de inschatting van de pijn van mannen.

Psychosomatische pijn

Pijn zonder duidelijke oorzaak wordt vaak afgedaan als psychosomatisch. Het is verbazend dat de diagnose “psychosomatische pijn”, voornamelijk worden toegepast op achtergestelde groepen: vrouwen, mensen uit andere culturen, en mensen met bestaande psychische problemen.

Het vormen van een beeld over een persoon dat selectief nadruk legt op een aspect en doet geen recht aan de werkelijkheid of de feiten. De gevolgen van deze stereotypen moet je niet onderschatten aangezien gendergebonden stereotypen een bedenkelijke invloed kunnen hebben op het leven van mensen.

Zorgverleners moeten nog veel doen om de ongelijkheden in de zorg weg te werken. Onderzoek moet nog veel meer ongelijkheden aan het licht brengen, die gebaseerd zijn op valse stereotypen. Het doorbreken van genderstereotypen is echter gemakkelijker gezegd dan gedaan. Want het gedrag van mensen is doorgaans beïnvloed door de normen en stereotyperingen uit de samenleving, daarbij zijn de meeste mensen nogal gehecht aan de bestaande gendercategorieën. 

Bron: Global Heart


Je zou ook interesse kunnen hebben in:

Jongeren met chronische pijn vechten tegen isolatie en stigma

Gewichtsstigma: vijf onuitgesproken waarheden