Angst kan zich sneller verspreiden dan het Coronavirus

25 maart 2020

(Global Heart | Esther Haasnoot) Gevoelens van angst en paniek kunnen zich nog sneller verspreiden dan een zeer besmettelijk virus. Dus waarom gebeurt dit en hoe kunnen we dit voorkomen?

Een angst pandemie

Wereldwijd zijn we in de ban zijn van een onzichtbaar virus. Naarmate COVID-19-gevallen toenemen, ontwikkelt zich naast het Coronavirus een pandemie van angst. Laten we vooropstellen dat het coronavirus wel degelijk een risico vormt waar we zorgvuldig mee om moeten gaan.

Nieuwe besmettelijke ziekten zijn eng. Ze maken ons bang omdat ze onbekend en onvoorspelbaar zijn. Die angst wordt versterkt door de berichtgeving over het virus, stelt Karin Wahl-Jorgensen, wetenschapper van de universiteit van Cardiff.

“Hoewel angst een emotie is die we vaak als individuen ervaren, kan het ook een gedeelde en sociale emotie zijn, een die door groepen en gemeenschappen circuleert en onze reacties op voortdurende gebeurtenissen vormt. Net als andere emoties is angst besmettelijk en kan het zich snel verspreiden”.

Sociale overdracht

De media is van grote invloed op de emoties in een samenleving. Er gaat geen dag voorbij zonder nieuws over nieuwe besmettingen, dodenaantallen, Dit gecombineerd met beelden van lege winkelschappen, aanvallen op Aziaten (veroorzaakt door “racistische angsten”), berichten van bezorgde medici, wetenschappers en van economische ondergang, laten zien hoe de angst voor besmetting onze samenleving teistert.

En daar zit ook een probleem. Ons lijf is erop geprogrammeerd om acuut in de survival modus te schieten. Je ziet dat het nieuws bij sommige mensen een bepaalde overlevingsdrang oproept. Onze hersenen zijn vast bedraad om te reageren op bedreigingen. Vechten, verstijven of vluchten zit nu eenmaal bij ons ingebakken. De amygdala, een gedeelte in de temporale kwab van de hersenen, ontvangt sensorische informatie en detecteert snel stimuli die verband houden met gevaar.

Ook angst is besmettelijk

Evolutie bedrade mensen om bedreigingen en angsten met anderen te delen. Tevens geeft het ons ook de mogelijkheid om samen met deze bedreigingen om te gaan. Mensen zijn namelijk buitengewoon afgestemd om de overlevingsreacties van anderen te detecteren en te letten op aanwijzingen voor potentieel gevaar. Wat op zich een waardevolle overlevingsfunctie kan vervullen. Zo kan het helpen om de ondergang van een hele door verwantschap gebonden groep te voorkomen of te beschermen. Daarom is het zo gemakkelijk om angst te verspreiden via grote groepen mensen.

De keerzijde is: Mensen die angstiger zijn ervaren meer stress en dat zorgt er juist voor dat je immuunsysteem minder goed werkt. Positieve emoties zoals liefde, vreugde en saamhorigheid werken uplifted. Wanneer je je prettiger en gezonder voelt, dan gaat je energie omhoog en ben je ook krachtiger om eventuele bedreigingen, zoals virussen, te lijf te gaan.

Helaas zorgen de constante aard van sociale media en de 24-uurs nieuwscyclus ervoor dat onze hersenen nooit een pauze krijgen van deze angst triggers. Dit is hoe massale paniek zich verspreidt. Gelukkig zijn er oplossingen.

Hoe kun je dit voorkomen?

Angst voor het Coronavirus kan een emotionele tol eisen, vooral als je al met een angststoornis leeft of in de “wat als” gedachtenspiraal zit. Maar je bent niet machteloos. Deze tips kunnen je helpen deze stressvolle tijd door te komen.

Je angst begrijpen

We kijken allemaal naar de nieuwsberichten en vragen ons af: “Wat gaat gebeuren?”

Sommigen van ons bevinden zich in gebieden die al zijn getroffen door het coronavirus. Anderen zetten zich schrap voor wat komen gaat. Voor veel mensen is de onzekerheid rond het coronavirus het moeilijkste om mee om te gaan. Als je voelt dat je begint te reageren vanuit doemdenken of paniek, kan het aarden van jezelf in het huidige moment de negatieve spiraal stoppen.

Verantwoord mediaconsumptie

Blijf op de hoogte, maar controleer het nieuws niet obsessief. Het is essentieel om op de hoogte te blijven, vooral over wat er in je gemeenschap gebeurt, zodat je de geadviseerde veiligheidsmaatregelen kunt volgen en je steentje kunt bijdragen om de verspreiding van het coronavirus te vertragen. Echter beperk je tijd op social mediasites en blokkeer sensationeel nieuws wanneer het eerder een reactie oproept dan informeert.

Bekijk betrouwbare nieuwsbronnen voor de updates. Overweeg minder berichten te volgen wanneer je je overweldigd voelt. Voortdurende monitoring van nieuws- en social-media kan snel dwangmatig en contraproductief worden, wat de angst eerder aanwakkert dan verlicht. De limiet is voor iedereen anders, dus let goed op hoe je je voelt en pas je daaraan aan.

Focus verleggen

Accepteer waar je geen controle over hebt, doe waar je wel controle over hebt.

Een van de moeilijkste dingen die we ervaren is het verlies van controle. Ons verlangen naar zekerheid en controle opgeven is makkelijker gezegd dan gedaan. We weten niet hoelang deze pandemie gaat duren, wat er gaat gebeuren of hoe andere mensen zich zullen gedragen. Dat is moeilijk te accepteren. Zovelen van ons reageren door eindeloos op internet te zoeken naar antwoorden en na te denken over alle verschillende scenario’s die zich kunnen voordoen. Deze strategie zal ons nergens brengen afgezien van een uitgeput, angstig en overweldigend gevoel. Concentreer je op concrete dingen die u kunt oplossen of wijzigen, in plaats van op omstandigheden waarover je geen controle hebt.

Als je merkt dat je verstrikt raakt in angst voor wat er zou kunnen gebeuren, probeer dan je focus te verleggen naar dingen die je wel kunt beheersen. Door bijvoorbeeld stappen te ondernemen om je eigen persoonlijke risico (en het risico dat je het onbewust naar anderen verspreid) te verminderen, zoals:

Volg de alle aanbevelingen van gezondheidsautoriteiten
Regelmatig handen wassen met water en zeep of een desinfecterend middel dat ten minste 60% alcohol bevat.
Vermijd drukte en bijeenkomsten van 10 of meer mensen
Zoveel mogelijk thuis blijven ook als je je niet ziek voelt
Houd 1,5 meter (twee armlengtes) afstand van elkaar
Slaap voldoende om je immuunsysteem te ondersteunen.
Vermijd het aanraken van je gezicht (vooral je ogen, neus en mond)
Eet gezonde en immuunsysteem versterkende voeding
Blijf thuis als je verkoudheidsklachten krijgt
Hoest en nies in de binnenkant van je elleboog
Gebruik papieren zakdoekjes
Geen handen schudden

Blijf verbonden, zelfs als je fysiek geïsoleerd bent

Sociale afstand houden is op dit moment een van de belangrijkste dingen die je kunt doen. Maar sociale afstand houden kan andere risico’ s met zich meebrengen. Mensen zijn sociale wezens die verbinding nodig hebben. Isolatie en eenzaamheid kunnen angst en depressie verergeren en zelfs onze fysieke gezondheid beïnvloeden. Daarom is het belangrijk om verbonden te blijven en ondersteuning te geven of te vragen wanneer iemand dat nodig heeft.

Blijf goed in je energie

We hebben allemaal bepaalde momenten waarop we ons moeten uiten, geruststelling, advies of een luisterend oor nodig hebben. Echter, laat het coronavirus niet elk gesprek domineren. Het is belangrijk om ook van elkaars gezelschap te genieten – om te lachen, verhalen te delen en te focussen op andere dingen die in ons leven gebeuren. Negativiteit brengt je energie omlaag, positiviteit lift de energie omhoog.

Wees een bron van kalmte

We kijken naar anderen om te reageren op een crisis. Probeer rustig te blijven of je kalmte te hervinden. Ons vermogen om andere mensen te lezen en dienovereenkomstig te reageren is namelijk een van onze grootste troeven. Het stelt ons in staat om samen te werken, ideeën uit te wisselen en empathisch te zijn. Aangezien COVID-19 gevoelens van angst en onzekerheid opwekt, gebruik deze aangeboren menselijke reactie als een oplossing om de mensen om je heen samen te brengen in gemeenschapszin.

Help anderen, je zult je er beter door voelen

Zelfs als je jezelf isoleert of sociale afstand houdt, kun je nog steeds genoeg doen om anderen te helpen. Het is geen loze uitspraak dat degenen die zich op anderen in nood richten en steunen, vooral in tijden van crisis, gelukkiger en gezonder zijn dan degenen die egoïstisch handelen.

Anderen helpen maakt niet alleen een verschil voor de samenleving – en op dit moment zelfs voor de rest van de wereld – het kan ook je eigen geestelijke gezondheid en welzijn ondersteunen. Want veel van de angst die gepaard gaat met deze pandemie komt voort uit het gevoel machteloos te zijn. Door vriendelijke en behulpzame handelingen voor anderen te doen, kun je betekenis en doel toevoegen daardoor greep op je eigen leven houden.

Bron: Global Heart

Je kunt ook interesse hebben in:

Liefdevol omgaan met de coronacrisis – 4 gedachten

Italians assemble to sing from balconies amidst nationwide lockdown